Napoje energetyczne, tzw. ,,energetyki'' od wielu lat cieszą się dużą popularnością. Tego typu napoje nadużywane są przez osoby dorosłe, młodzież, a nawet dzieci. Niestety nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jaki wpływ mają napoje energetyczne na nasze zdrowie. O ile okazjonalne wypicie ,,energetyka'' kiedy czujemy się zmęczeni nie stanowi żadnego problemu, to regularna ich konsumpcja - już tak.

Popularność energetyków

Energetyki to produkty, które popularne są przede wszystkim wśród młodzieży. Pragnienie pobudzenia, dostępność, koszt, smak to najczęstsze powody nadużywania tego napoju [1]. Energetyki uważane są za kawę nowej generacji, które mogą być zastosowane w każdej chwili. W świetle badań naukowych (Hammond D i wsp.) zaobserwowano, że nawet świadomość szkodliwych skutków regularnego spożycia tychże napojów nie odstrasza ludzi przed zakupem [2]. Beztroskie opijanie się energetykami może nieść za sobą szereg negatywnych następstw...

Co zawierają energetyki?

Energetyki nafaszerowane są zazwyczaj cukrami lub słodzikami oraz kofeiną. Poza tym znajdziemy w nich aromaty, barwniki, taurynę czy też witaminy z grupy B (B3, B6, B12, inozytol), a niekiedy dodawane są do nich również takie składniki jak żeń-szeń czy guarana. Oczywiście energetyki występują również w wersji "0 kalorii" ale ten fakt nie powinien dawać zielonego światła na opijanie się nimi bezkarnie.

Zalety energetyków

Dla nikogo nie będzie to zaskoczeniem, ale jedyne zalety z przyjmowania napojów energetycznych to efekt pobudzenia. Spożycie energetyków w sytuacji gdy np. jesteśmy niewyspani lub jedziemy w długą podróż może okazać się dobrym rozwiązaniem, gdyż wypicie tego typu napoju dodaje energii, zwiększa sprawność fizyczną i psychiczną [3-5]. Żeby było jasne, efekty z przyjmowania energetyków są rozpatrywane w określonych sytuacjach, a nadużywanie ich wpływa NIEKORZYSTNIE na zdrowie.

Wady energetyków

Zbyt duża dawka kofeiny stanowi zagrożenie dla kobiet w ciąży. Kobiety ciężarne powinny wystrzec się spożywania energetyków, a tym samym starać się nie przekraczać 50mg/dzień kofeiny [6]. Napoje energetyczne nie są wskazane również dla dzieci i młodzieży, gdyż mają one niższy próg bezpieczeństwa dla wielu składników znajdujących się w energetykach [7]. Jeśli już jesteśmy przy kofeinie to warto zaznaczyć, że spożywanie kofeiny poniżej 400 mg/dobę u osób dorosłych jest bezpieczne, jednak do tego wszystkiego należy wspomnieć, że jest to zależne od indywidualnych czynników (genetyka, stan zdrowia etc.) [8].

Nadmierne spożycie energetyków prowadzi również do uzależnienia od nich, czyli stanu niebezpiecznego dla naszego zdrowia. Nadużywanie napojów energetycznych prowadzi m.in do takich problemów jak: bezsenność, kołatanie serca czy też nerwowość. Energetyki prowadzą do krótkotrwałych niekorzystnych zmian, powiązanych ze wzrostem obciążenia serca oraz zmniejszeniem przepływu krwi do mózgu [9].

Regularne spożywanie energetyków negatywnie wpływa na nasze zdrowie, skutki z ich przyjmowania najczęściej powiązane są z układem sercowo-naczyniowym. Sporadyczne wypicie energetyka w sytuacji gdy mam gorszy dzień, czujemy się zmęczeni czy też potrzebujemy "kopa" przed treningiem nie stanowi żadnego problemu. Warto jednak pamiętać, że energetyki to grupa napojów które łatwo uzależnia, wobec tego należy limitować ich spożycie i używać ich z rozsądkiem.

Autor: Marcin Grzelak