Mięsień to podstawowy element strukturalny i funkcjonalny całego układu mięśniowego. Zbudowany jest z włókien mięśniowych, które wykazują zdolności kurczliwe. W poprzednim artykule, opisywaliśmy w jaki sposób przebiega cały mechanizm skurcz mięśnia. Dziś powiemy sobie więcej o samej budowie tkanki mięśniowej. Skupimy się głównie na mięśniach poprzecznie prążkowanych, czyli mięśniach które wzmacniamy i  rozbudowujemy przy każdym naszym treningu.

 

Spis treści:

  • Włókna mięśniowe
  • Budowa mięśnia

 

 

Włókna mięśniowe

Nasze mięśnie zbudowane są z bardzo cienkich, przylegających do siebie włókien, które czasem porównuje się do nici. Mają one zdolność kurczenia się i grupowania w pęczki. Włókna ułożone są względem siebie równolegle i nie łączą się między sobą.

Ze względu na układ włókien mięśniowych możemy wyróżnić mięśnie:

  • Wrzecionowate-są ułożone równolegle, wykonują ruchy rozległe o niewielkiej sile.
  • Półpierzaste i Pierzaste-zawierają krótkie włókna mięśniowe, mogą wykonywać ruchy sile i precyzyjne o niewielkiej rozległości.

Wnętrze włókna, wypełnione jest kurczliwymi włókienkami-miofibrylami. Zależnie od ilości miofibryli, włókna są ubogie lub bogate w sarkoplazmę.

Włókna wolnokurczliwe-włókna czerwone, bogate w sarkoplazmę, zawierają więcej mioglobiny. Mioglobina odpowiada za gromadzenie rezerw tlenu wewnątrz włókna. Z tego względu włókna czerwone są zdolne do dłuższej pracy bez telowej, bez oznak zmęczenia.

Włókna szybkokurczliwe-włókna białe, zawierają bardzo małe ilości mioglobiny. Z tego względu są zdolne do szybkiej, ale krótkotrwałej pracy, ponieważ szybko ulegają zmęczeniu.

Warto dodać, że większość naszych mięśni posiada oba rodzaje włókien.

Każdy człowiek posiada w mięśniach różne ilości włókien białych i czerwonych. Osoby z większą liczbą włókien wolnokurczliwych, są zwykle bardziej predysponowane do dyscyplin wytrzymałościowych np. maratończycy czy kolarze. Natomiast osoby, u których przeważają włókna szybkokurczliwe, mogą lepiej radzić sobie w dyscyplinach wymagających wygenerowania dużej siły w stosunkowo krótkim czasie, np. trójbój siłowy, kulturystyka.

Pamiętajmy, że takie uwarunkowania genetyczne wcale nie muszą ograniczać nas do danej dyscypliny sportu. Duże znaczenie będzie miała częstotliwość naszych treningów i systematyczność.

 

Budowa mięśnia

Mięśnie szkieletowe od zewnątrz otoczone są błoną zwaną namięsną, a ta z kolei, powięzią. Mięsień może przyczepiać się do kości bezpośrednio lub za pośrednictwem ścięgna, które przenosi siłę skurczu na kość. Przyczepy mięśni znajdują się głównie na kościach, które wchodzą w skład układu biernego ruchu. W każdym mięśniu wyróżniamy przyczep początkowy i przyczep końcowy. Ścięgna zbudowane są głównie z nierozciągliwych włókien kolagenowych. Wyróżniamy ścięgno początkowe, zwane głową oraz ścięgno końcowe, tzw. ogon.

Mięśnie mogą posiadać jedno głowę lub więcej. Stąd też wzięły swoje nazwy (mięsień dwugłowy, trójgłowy lub czworogłowy).

Ze względu na kształt, mięśnie dzielimy na długie, krótkie i płaskie. Na kończynach najczęściej występują mięśnie długie i krótkie, natomiast na tułowiu mięśnie płaskie.

Aby nasze mięśnie mogły poprawnie pracować, potrzebują kilku pomocników. Ich narządami pomocniczymi są: powięź, pochewki ścięgien, kaletki maziowe, bloczki mięśni, trzeszczki, troczki.

Autor: Karolina Krukowska