W ciągu ostatnich lat coraz częściej możemy spotkać się z takim pojęciem jak "zakwaszenie organizmu". Coraz większą popularnością cieszą się tzw. diety „alkalizujące'', o temacie ,,odkwaszania” jest ostatnio stosunkowo głośno. Uważa się, że dieta zasobna w pokarmy o potencjale kwasotwórczym ma negatywny wpływ na nasz organizm. W obiegowej opinii powinniśmy odkwaszać się regularnie, czyli spożywać większą ilość produktów zasadowych niż tych które nas ,,zakwaszają” aby zapobiec wielu groźnym chorobom. Czy jednak stwierdzenie to jest prawdziwe? Cóż, okazuje się, że nie do końca, dlatego w poniższym wpisie postaram się rozwiać wątpliwości dotyczące tematu ”zakwaszenia”.

,,Zakwaszenie organizmu’’ – o co w tym chodzi?

Na wstępie należy zaznaczyć, że termin „zakwaszenie organizmu” w literaturze medycznej nie istnieje, innymi słowy można nazwać to teorią pseudonaukową. Łatwo się jednak domyślić o co w tym wszystkim chodzi. W dużym uogólnieniu, mówi się, że spożywanie żywności i napojów ,,zakwaszających” czyli m.in kawy, pieczywa, mięsa, jaj, nabiału (większości produktów odzwierzęcych) sprawia, że pH krwi przesuwa się w stronę kwaśną, natomiast napoje i pokarm ,,alkalizujący” czyli m.in warzywa, wybrane owoce, niektóre orzechy, oliwa z oliwek, zielone i ziołowe herbaty powodują, że pH naszej krwi przesuwa się w stronę zasadową.

W tym momencie wniosek nasuwa się następujący: jeśli w diecie będą dominować produkty o działaniu ,,zakwaszającym” to dojdzie do zakwaszenia organizmu, a mianowicie spadku pH krwi.

Żywność nie wpływa na pH naszej krwi 

Zwolennicy omawianej teorii uważają, że jesteśmy w stanie zmienić pH naszej krwi za pomocą tego co jemy i pijemy. Cóż, okazuje się, że nie do końca jest to prawdą, gdyż produkty żywnościowe nie mogą doprowadzić do nadmiernego zwiększenia kwasów jak i nadmiernej utraty zasad – to co jemy i pijemy nie prowadzi do kwasicy metabolicznej, innymi słowy ,,zakwaszenia krwi” (obniżenia jej pH). W tym miejscu pojawia się pytanie dlaczego?

Otóż nasz organizm posiada specjalne mechanizmy regulacyjne ( bufor wodorowęglanowy, kompensacja oddechowa i nerkowa) które mają za zadanie stale regulować pH krwi. Praca tych mechanizmów może zostać zaburzona jedynie poprzez zmiany patologiczne w organizmie bowiem do tej pory nie udowodniono, aby jedzenie bezpośrednio mogło mieć na nie wpływ.

Warto przypomnieć, że norma pH wynosi między 7,35 – 7,45, przy czym należy zaznaczyć, że nawet drobne odstępstwo od powyższych wartości może doprowadzić do zaburzenia panującej w organizmie równowagi, czyli kwasicy metabolicznej. Kwasica metaboliczna to stan kliniczny który wymaga hospitalizacji, gdyż stanowi niebezpieczeństwo zarówno dla zdrowia jak i życia.

Dieta ”odkwaszająca” i jej cudowne właściwości 

Zapewne wielu z Was zauważyło, że w dzisiejszych czasach możemy natknąć się na wiele “diet alkalizujących” a także możemy znaleźć wiele cudownych sposobów na ”odkwaszenie” krwi, np: mówi się, że ciepła woda z dodatkiem cytryny może w ten sposób zadziałać, co jest totalną bzdurą. Niestety tego typu informacje promowane są często przez przypadkowych anonimowych ludzi czy też są opisywane w kolorowej prasie. Nie powinniśmy zawracać sobie głowy cudowną dietą ”odkwaszającą” a skupić się jedynie na tym aby nasza dieta była oparta na produktach o wysokiej gęstości odżywczej, które bogate są w witaminy, minerały, przeciwutleniacze, błonnik etc a tym samym dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych.

Nie ulega wątpliwości, że spożywanie żywności wysokoprzetworzonej będącej źródłem utwardzonych tłuszczów roślinnych, cukrów, rozmaitych konserwantów etc. w dłuższej perspektywie czasu może doprowadzić m.in: do rozwoju nadwagi, otyłości, cukrzycy czy miażdżycy bowiem absolutnie nie jest tak, że spożywanie produktów o charakterze ”zakwaszającym” jak mięso, jaja, ryby czy nabiał może doprowadzić do zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej (zakwaszenie organizmu). Dobrym przykładem są tutaj Eskimosi którzy cieszą się dobrym stanem zdrowia po mimo, że odżywiają się głównie produktami kwasotwórczymi. Pamiętaj, że jeśli nie masz kwasicy metabolicznej to nie masz pH krwi poza wartościami referencyjnymi zatem stosowanie pseudonaukowych metod żywieniowych mija się z celem.

Na chłopski rozum – nie da się odkwasić czegoś co nie jest zakwaszone.



Autor: Marcin Grzelak

Spis piśmiennictwa:

1. Meta-analysis of the effect of the acid-ash hypothesis of osteoporosis on calcium balance. Fenton, Lyon AW, Eliasziw M, Tough SC, Hanley DA.
2. Potential renal acid load of foods and its influence on urine pH. Remer, Manz F.
3. Quality of diet and potential renal acid load as risk factors for reduced bone density in elderly women Pedone, Napoli N, Pozzilli P, Lauretani F, Bandinelli S, Ferrucci L, Antonelli-Incalzi R.
4. What impact does pH have on food and nutrition? Cunningham
5. The Question of Acid and Alkali Forming Foods James A. Tobey
6. The kidney and acid-base regulation Bruce M. Koeppen
7. Urine pH is an indicator of dietary acid-base load, fruit and vegetables and meat intakes: results from the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC)-Norfolk population study. Welch, Mulligan A, Bingham SA, Khaw KT
8.The Alkaline Diet: Is There Evidence That an Alkaline pH Diet Benefits Health? Gerry K. Schwalfenberg
9. Causal assessment of dietary acid load and bone disease: a systematic review & meta-analysis applying Hill’s epidemiologic criteria for causality Tanis R Fenton Suzanne C Tough, Andrew W Lyon, Misha Eliasziw and David A Hanley
10. Phosphate decreases urine calcium and increases calcium balance: A meta-analysis of the osteoporosis acid-ash diet hypothesis Tanis R Fenton, Andrew W Lyon, Michael Eliasziw, Suzanne C Tough and David A Hanle