Jakie są formy koenzymu Q10? Istnieją dwie formy koenzymu Q10, obie są aktywne i mają swój udział w metabolizmie energetycznym organizmu. Uczestniczą w procesie produkcji ATP, które jest głównym nośnikiem energii w komórkach ciała. Mowa o ubichinolu (forma zredukowana) i ubichinonie (forma utleniona). Rodzi się pytanie – która forma koenzymu jest lepsza w temacie suplementacji?

Koenzym Q10 – rodzaje i różnice

Koenzym Q10 najczęściej spotkany jest w postaci ubichinonu, czyli formy utlenionej z dwoma grupami karboksylowymi przy pierścieniu aromatycznym. Jest to związek, który bierze udział w produkcji ATP. Ma korzystny wpływ na układ krążenia, poprawia profil lipidowy oraz hamuje peroksydację lipidów (to proces w którym powstają wolne rodniki).

Jest tak wszechobecny w ludzkim organizmie, że naukowcy, którzy go odkryli umieścili to w jego nazwie („ubi” od angielskiego „ubiquitous” czyli wszechobecny, oraz „quinone”, czyli chinon, podstawa szkieletu jego cząsteczki).

Nowszą, mniej znaną formą, jest ubichinol, w którym grupy karboksylowe są zredukowane do hydroksylowych. Ma silniejsze właściwości przeciwutleniające niż ubichinon ze względu na większe możliwości reagowania z reaktywnymi formami tlenu, czyli wolnymi rodnikami.

Która  forma Q10 jest najlepsza?

Przyjmowany koenzym Q10 pozostaje w równowadze pomiędzy obiema swoimi formami. Oznacza to, że są one obie obecne w ciele i przechodzą jedna w drugą w zależności od aktualnych potrzeb organizmu. Wynika z tego, że podawanie którejkolwiek z tych form powoduje korzyści, które są właściwe dla ogólnego działania koenzymu Q10 – mogą różnić się jedynie biodostępnością. Warto jednak sprawdzić, która z form bardziej wydajnie podnosi jego całkowity poziom w ustroju.

Okazuje się, że w badaniach porównawczych suplementacja ubichinolu, czyli formy zredukowanej dawała lepsze efekty – przy stałej suplementacji podnosiła stężenie Q10 w ciele o 70% bardziej niż forma utleniona[1][2].

Przy krótkotrwałej suplementacji ta różnica jest jeszcze większa – podanie tej samej ilości ubichinolu powodowało 4,3 raza większy wzrost stężenia koenzymu Q10.

Z tego względu zdecydowanie bardziej polecaną formą jest ubichinol, czyli zredukowana forma koenzymu Q10.

 

Doctor’s Best Kaneka Ubiquinol™- 100mg znakomicie przyswajalnego koenzymu Q10 w jednej kapsułce.

Koenzym Q10 - przyswajalność

Nie tylko forma w jakiej podajemy koenzym Q10 do organizmu ma wpływ na jego skuteczność. Ważne jest również to, czy może on wydajnie docierać do tkanek. We krwi ubichinol jest transportowany przy użyciu cholesterolu LDL[3] (tego, który powszechnie jest postrzegany jako zły, ze względu na negatywne skutki w przypadku jego zbyt wysokiego poziomu).

Przy suplementacji ubichinonem w momencie kiedy ma zostać przetransportowany do jakiegoś miejsca w ciele zachodzi jego konwersja do formy zredukowanej, czyli ubichinolu. Jej wydajność zależy od indywidualnego metabolizmu[4], przez co niektóre osoby mogą odczuwać mniejsze korzyści z suplementacji ubichinonem. To również przemawia za używaniem ubichinolu w suplementacji, choć istnieje grupa ludzi, dla której ubichinon również zda egzamin.

Koenzym Q10 - dawkowanie

Można przyjąć, że w przypadku używania ubichinolu zmniejsza się dawkę dwukrotnie, to znaczy, że 100mg ubichinolu będzie odpowiadać 200mg utlenionego koenzymu Q10. Jest to polecana dawka, od której można zacząć suplementację. Nie warto przekraczać dawki 300mg ubichinolu i 600mg ubichinonu – większe ilości są dobrze tolerowane, ale nie przynoszą dodatkowych korzyści.

[1]Evans M, Baisley J, Barss S, Guthrie N. A randomized, double-blind trial on the bioavailability of two CoQ10 formulations. Journal of Functional Foods. 2009. 1: 65-73.

[2] Zhang Y , Liu J , Chen XQ , Oliver Chen CY . Ubiquinol is superior to ubiquinone to enhance Coenzyme Q10 status in older men. Food Funct. 2018 Nov 14;9(11):5653-5659. doi: 10.1039/c8fo00971f. PMID: 30302465.

[3]Mohr D, Bowry VW, Stocker R. Dietary supplementation with coenzyme Q10 results in increased levels of ubiquinol-10 within circulating lipoproteins and increased resistance of human low-density lipoprotein to the initiation of lipid peroxidation. Biochim Biophys Acta. 1992 Jun 26;1126(3):247-54.

[4] López-Lluch G, Del Pozo-Cruz J, Sánchez-Cuesta A, Cortés-Rodríguez AB, Navas P. Bioavailability of coenzyme Q10 supplements depends on carrier lipids and solubilization. Nutrition. 2019 Jan;57:133-140. doi: 10.1016/j.nut.2018.05.020. Epub 2018 Jun 27. PMID: 30153575.

_________________

Autor: Szymon Żuk