Co to jest melatonina?

Melatonina jest tzw. hormonem snu, który reguluje rytm dobowe człowieka. Jest ona produkowana głównie w szyszynce, jednak jej synteza zachodzi również w siatkówce oka, układzie pokarmowym czy szpiku kostnym. Melatonina powstaje z tryptofanu, jednak na drodze przemian powstaje także serotonina tzw. hormon szczęścia, a z niej dopiero za pomocą enzymów klasy transferaz powstaje melatonina. Melatonina jest wytwarzana około dobowo, dlatego też różne stężenia występują o różnych porach dnia i nocy. Największe stężenie melatonina osiąga między północą, a 3 rano. To właśnie, dzięki melatoninie chce się nam spać i odczuwamy senność. Zakłóca jej wytwarzanie np. niebieskie światło dlatego przed pójściem spać poleca się je ograniczyć, nie korzystać z telefonu, komputera czy nie oglądać telewizji. 

Dla kogo polecana jest melatonina?

U niektórych osób mogą występować problemy z wytwarzaniem melatoniny i przez to może nastąpić zachwianie rytmu dobowego. Wraz z wiekiem wytwarzanie melatoniny spada, dlatego tak często osoby starsze skarżą się na problem z zasypianiem i bezsennością. Z kolei także osoby pracujące w trybie 3 zmianowym i na nocną zmianę mogą mieć zachowany rytm dobowy i wytwarzanie melatoniny. Często również podróżując w różnych strefach czasowych, ciężko nam się przestawić, określa się to mianem ,,jet lag”. Osobom mającym problem z zaśnięciem z tych jak i innych przyczyn, polecana jest właśnie melatonina. 

Czy melatonina ułatwia zasypianie?

Osoby, u których występuje zaburzone wydzielanie melatoniny mogą mieć również problem z zasypianiem. Poziom melatoniny w dzień jest niski, zwiększa się wieczorem by w nocy osiągnąć najwyższe stężenie. Nie bez przyczyny melatonina określana jest hormonem snu, to ona właśnie powoduje senność i inicjuje sen. By zachować naturalny rytm biologiczny i wesprzeć proces zasypiania u osób, które mają z tym problemy poleca się właśnie melatoninę. Stosowanie melatoniny ułatwia zasypianie, zmniejsza liczbę nocnych wybudzeń, wydłuża całkowity czas trwania snu oraz poprawia jego jakość, dzięki czemu następnego dnia obudzimy się bardziej wypoczęci. 

Czy melatonina zwiększa odporność?

Odporność człowieka wraz z wiekiem zmniejsza się. Choć jest wiele różnych przyczyn osłabionej odporności. Jednak jak się okazuje melatonina nie wpływa tylko na rytm dobowy, wspiera ona także działanie układu odpornościowego. Wynika to z tego, iż owy hormon jakim jest melatonina wpływa także na produkcję makrofagów, komórek NK (natural killer), granulocytów oraz limfocytów T. Każde z nich odgrywa dużą rolę w aktywności odpornościowej człowieka. Ponadto wykazuje również działanie przeciwzapalne, zmniejszając ilość cytokin prozapalnych. 

Czy melatonina działa antyoksydacyjnie?

Jak się okazuje melatonina wykazuje potencjał antyoksydacyjny. Zwalcza ona wolne rodniki, a także zabezpiecza DNA człowieka przed uszkodzeniami. Pobudza ona ekspresję genów i zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych: peroksydazy glutationu (GPx), katalazy i dysmutazy ponadtlenkowej (SOD). Namnażaniu się wolnych rodników sprzyja szeroko pojęty niezdrowy tryb życia np. palenie papierosów, spożywanie alkoholu, jedzenie wysoko przetworzonego jedzenia, choć nie tylko, aktywność fizyczna również zwiększa poziom wolnych rodników. Niezbędne zatem jest utrzymanie ich na prawidłowym poziomie, ponieważ nadmiar wolnych rodników niekorzystnie wpływa na zdrowie.  

Jakie inne działania wykazuje melatonina?

Melatonina również wykazuje korzystny wpływ na układ kostny, układ pokarmowy czy układ krążenia. Wykazano, iż owy hormon zwiększa tworzenie się komórek kościotwórczych (osteoblastów) oraz zmniejsza aktywność osteoklastów, które odpowiedzialne są za zmniejszenie gęstości mineralnej kości. Melatonina reguluje ciśnienie krwi, jej najwyższy poziom osiągnięty w nocy wiążę się z najniższym ciśnieniem krwi przez całą dobę. Melatonina opóźnia procesy trawienne co zwiększa wchłanialność składników odżywczych tzn. witamin i minerałów z pożywienia. 

Jak brać melatoninę?

Melatoninę należy przyjmować na 30-60 min przed snem. Jest to sprawa dość indywidualna i zależy od przyczyny i natężenia problemu, dlatego też przyjmuje się suplementację w zakresie od 0,5 do 5 mg na dobę. 

Z czym można łączyć melatoninę?

Aby poprawić działanie melatoniny można łączyć ja m.in z GABĄ. Jest to neuroprzekaźnik w mózgu o działaniu hamującym, zmniejszającym nadmierną pobudliwość komórek nerwowych, dzięki czemu wykazuje działanie uspokajające, rozluźniające, przeciwstresowe czy przeciwlękowe. Poprawia ona jakości snu i wydłuża czas trwana snu głębokiego. Działanie uspokajające również wykazuje L-teanina. Ashwagandha jest znana jako adaptogen o działaniu przeciwstresowym i niwelującym skutki stresu.  Do suplementacji można dołączyć L-tryptofan, który to właściwie jest prekursorem melatoniny. Jednak na drodze przemian też powstaje z niego serotonina tzw. hormon szczęścia, który to odpowiada za dobry nastrój i samopoczucie.