Czy wiesz, że masz drugi mózg? I że znajduje się w twoim wnętrzu? To powoduje, że odczuwasz emocje, takie jak motyle w brzuchu, gdy jesteś podekscytowany lub zdenerwowany oraz mdłości w żołądku, gdy jesteś przestraszony lub emocjonalny. Ten drugi mózg nazywa się jelitowym układem nerwowym (ENS).

ENS składa się z dwóch cienkich warstw, które zawierają ponad 100 milionów komórek nerwowych. Komórki te wyściełają przewód pokarmowy, który biegnie od przełyku aż do odbytnicy.

  • Budowa jelit

  • Jak jelita łączą się z mózgiem?

  • Mikrobiota jelitowa i oś jelitowo-mózgowa

  • Jaki wpływ mają na nas jelita?

  • Zdrowe jelita mają wpływ na samopoczucie!

Budowa jelit

Twoje jelito składa się z kilku różnych części, takich jak wszystkie narządy, które pomagają w trawieniu pokarmu, a następnie przekształcaniu go w odpad. Części jelita obejmują:

  • przełyk

  • żołądek

  • jelito cienkie i i jelito grube

  • woreczek żółciowy

  • wątrobę

  • trzustkę

Drugi mózg w jelitach lub ENS komunikuje się bezpośrednio z mózgiem w twojej głowie. Nazywa się to połączeniem mózg-jelit lub jelito-mózg.

Jak jelita łączą się z mózgiem?

Skoro jelita to nasz drugi mózg, to w jaki sposób się z nim łączą? ENS komunikuje się z mózgiem zarówno fizycznie, jak i chemicznie. Te połączenia, które biegną tam i z powrotem, przemieszczają się wzdłuż ścieżki zwanej osią jelito-mózg. Głównym połączeniem jelit z mózgiem jest nerw błędny. Ten nerw kontroluje również wiadomości wysyłane do serca, płuc i innych narządów. Dodatkowo hormony i inne neuroprzekaźniki przemieszczają się wzdłuż osi jelito-mózg, aby wysyłać wiadomości chemicznie.

Na te chemiczne informacje wpływa mikrobiom jelit. Mikrobiom obejmuje wszystkie grzyby, wirusy i bakterie żyjące w jelitach. W jelitach bytuje wiele rodzajów tych drobnoustrojów z których niektóre mogą być korzystne lub szkodliwe dla zdrowia. Inne nie mają żadnego wpływu.

Oś jelita-mózg to nie tylko mózg i układ nerwowy jelit. Ta ścieżka obejmuje również:

  • układ hormonalny

  • układ odpornościowy

  • oś podwzgórze-przysadka-nadnercza

  • mikrobiota

  • metabolity

Wykazano, że połączenie jelito-mózg ma wpływ na Twoje zdrowie, jeśli chodzi o niektóre choroby lub stany patologiczne.

Mikrobiota jelitowa i oś jelitowo-mózgowa

W ciągu ostatnich 15 lat naukowcy zdali sobie sprawę, jak ważną rolę w Twoim zdrowiu odgrywa mikrobiota jelitowa. Mikrobiota składa się z bilionów mikroorganizmów zarówno w Twoim ciele, jak i na nim. Mikrobiota jelitowa pomaga regulować funkcję osi jelitowo-mózgowej. Mikroorganizmy i mózg komunikują się ze sobą poprzez układ jelitowy, nerw błędny i inne szlaki.

Eksperci i naukowcy badają obecnie połączenie jelito-mózg i jego wpływ na niektóre schorzenia neurologiczne. Mikroorganizmy w twoim ciele pomagają regulować odpowiedź układu odpornościowego. W związku z tym, niektóre choroby są obecnie badane, aby zrozumieć, co dzieje się w jelitach i co może powodować te stany - lub przynajmniej odgrywać rolę w ich rozwoju. Warunki te obejmują:

  • Stwardnienie rozsiane

  • Choroba Parkinsona

  • Choroba Alzheimera

  • Schizofrenia

  • Autyzm

  • Lęk

  • Ból

  • Stwardnienie zanikowe boczne

Oprócz schorzeń neurologicznych naukowcy przyglądają się również bliżej schorzeniom żołądkowo-jelitowym (GI) i ich wpływowi na pracę mózgu.

Niektóre czynniki we wczesnym okresie życia mogą wpływać na skład mikrobioty jelitowej i drobnoustrojów znajdujących się w jej wnętrzu, mianowicie:

  • Sposób porodu

  • Infekcje

  • Genetyka gospodarza

  • Stosowanie antybiotyków

  • Odżywianie

  • Stresory środowiskowe

Wraz z wiekiem zmniejsza się różnorodność drobnoustrojów w jelitach. Wysoki poziom stresu w dowolnym momencie życia zmienia również różnorodność drobnoustrojów w jelitach.

Jaki wpływ mają na nas jelita?

Łącze jelito-mózg powoduje, że przed ważną prezentacją odczuwasz takie rzeczy, jak reakcja walki lub ucieczki i nerwowość. Wiele osób boryka się z innymi schorzeniami, które wpływają na ich zdrowie fizyczne i jelitowe.

Jeśli odczuwasz lęk lub depresję, może to powodować zaburzenia jelitowe. Ze względu na połączenie między jelitami, a mózgiem może być również odwrotnie – dobre zdrowie jelit wpływa na ogólne polepszenie stanu psychicznego i fizycznego.

Twój ENS może wpływać na Twoje emocje. Z kolei Twoje emocje mogą mieć wpływ na pewne warunki fizjologiczne, takie jak:

  • zespół jelita drażliwego (IBS)

  • zaparcia

  • wzdęcia

  • biegunka

  • bóle brzucha

Zdrowe jelita mają wpływ na samopoczucie!

Przez długi czas lekarze uważali, że niepokój i stres są główną przyczyną problemów żołądkowo-jelitowych, ale obecnie uważa się, że jest odwrotnie. Słabe zdrowie jelit może wysyłać sygnały do ośrodkowego układu nerwowego i wpływać na nastrój. Niektóre osoby, które doświadczają problemów żołądkowo-jelitowych, mogą nie mieć innych objawów fizycznych. Przyczyną może być efekt uboczny ich zdrowia psychicznego, więc próba poprawy zdrowia jelit może być trudna, ponieważ stres i lęk odbijają się na człowieku zarówno psychicznie, jak i fizycznie - na ogólny stan zdrowia jelit.


______________________

Autor: Tomasz Domoradzki