Biotyna należy do witamin z grupy B. Jej inne nazwy to witamina B7 oraz witamina H. Można ją znaleźć w wielu produktach spożywczych, ale jest też produkowana przez mikrobiom jelitowy człowieka. 

 

Wbrew temu co się słyszy, biotyna nie poprawia jedynie kondycji włosów, skóry i paznokci. Pełni również wiele ważnych funkcji w organizmie. Bierze udział w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Wystarczające spożycie biotyny zostało określone na 30 μg dziennie u osób dorosłych. 

 

W artykule:

  • Skutki niedoboru biotyny
  • Źródła żywieniowe biotyny
  • Czy można przedawkować biotynę?
  • Kiedy suplementować biotynę?

  

Skutki niedoboru biotyny 

Biotyna występuje powszechnie w żywności, zatem niedobory tej witaminy nie są standardem jak np w przypadku witaminy D. Zdrowa, różnorodna dieta powinna pokryć zapotrzebowanie na biotynę.

 

Istnieją jednak sytuacje, kiedy ryzyko niedoboru biotyny jest większe. Niedobór biotyny może wystąpić w przypadku zaburzeń wchłaniania lub trawienia. Ponadto, zauważono mniejsze stężenia biotyny w surowicy krwi u osób z insulioopornością, a także hiperglikemią. 

 

Niewystarczające spożycie biotyny może być również wynikiem niedoborowej, niezdrowej diety (np. głodówkowej). Co ciekawe, spożywanie dużej ilości surowych jaj może przyczyniać się do niedoboru biotyny. Dzieje się tak, ponieważ awidyna znajdująca się w jajach wiąże biotynę, utrudniając jej wchłanianie. Jednak taka sytuacja występuje rzadko. 

 

Zbyt mała podaż biotyny może wywoływać takie objawy jak hipotonia (za niskie ciśnienie tętnicze), brak apetytu, nudności, wymioty, wzrost poziomu cholesterolu, czerwoną łuszczącą wysypkę i inne problemy skórne. Poza tymi mniej charakterystycznymi, mogą wystąpić objawy, które większość z nas kojarzy z niedoborem biotyny. Jest to wypadanie włosów i osłabienie paznokci

 

W przypadku występujących objawów warto oznaczyć stężenie biotyny w surowicy krwi, a następnie wprowadzić suplementację pod kontrolą lekarza. 

  

Źródła żywieniowe biotyny

Biotyna znajduje się powszechnie w żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Spożywając odpowiednią ilość odżywczych pokarmów, raczej nie powinniśmy martwić się o niedobór tej witaminy.

Wątróbka drobiowa i wołowa to najbogatsze źródła biotyny. Jaja, łosoś, schab, sery, orzeszki ziemne, orzechy włoskie, nasiona słonecznika i grzyby również zawierają spore ilości witaminy B7. Jest to szeroka grupa produktów, którą łatwo wykorzystać w codziennym jadłospisie. Poza tym oczywiście na rynku jest wiele suplementów, zawierających duże ilości biotyny. 

    

Czy można przedawkować biotynę?

Ciekawe jest to, że bardzo trudno jest przedawkować biotynę. Nie ma zatem udokumentowanych przypadków przedawkowania tej witaminy. W związku z tym, nie ma również określonych objawów nadmiaru biotyny i dopuszczalnego dziennego spożycia tego składnika. 

 

Suplementowanie nawet 1000 razy większych dawek niż zalecane 30 μg nie wiązało się z niepożądanymi objawami. Prawdopodobnie z tego powodu w suplementach są tak duże dawki biotyny. Niemniej jednak, w przypadku braku niedoboru, nie warto suplementować nadmiernej ilości jakiejkolwiek witaminy. 

  

Kiedy suplementować biotynę?

Jak każdy inny składnik, biotynę należy suplementować w przypadku, gdy występuje jej niedobór w organizmie. W wykryciu tego niedoboru może pomóc obserwacja ewentualnych objawów. 

 

W przypadku wypadania włosów lub łamiących się paznokci, suplementacja biotyną będzie skuteczna jedynie wtedy, gdy te objawy będą spowodowane niedoborem tej witaminy. Mówiąc w skrócie - suplementacja biotyną nie pomoże, jeśli nie masz niedoboru. Jednak można się wspomóc niewielkimi dawkami biotyny i sprawdzić czy to coś zmieni. Jest to bowiem stosunkowo bezpieczny suplement i jak wspomniano wyżej - trudno jest go przedawkować.

 

Pamiętaj jednak, że suplementacja biotyny może zaburzać wyniki badań, m.in parametrów oceniających pracę tarczycy oraz witaminę D3. Warto zatem przed jakimikolwiek badaniami krwi odstawić suplementację biotyny. Dzięki temu unikniesz błędnej diagnozy, a także straty czasu i pieniędzy.

  

Źródła:

  1. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. (2020). Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.
  2. Samarasinghe S. Meah F., Singh V., Basit A., Emanuele N. i wsp. (2017). Biotin Interference with Routine Clinical Immunoassays: Understand the Causes and Mitigate the Risks. Endocr Pract. 23(8): 989-98.