W dobie rozwoju gier komputerowych coraz ważniejsze staje się nie tylko zdrowe żywienie, ale również wspomaganie poprawy pamięci – na przykład poprzez umiejętną suplementację.

Na rynku dostępne są tzw. „brain boostery” w których szczególną rolę pełnią zawarte w nich substancje nootropowe. Są to substancje potencjalnie poprawiające funkcje poznawcze i wydajność pracy mózgu graczy komputerowych. 

Nie należy także zapominać o innych ważnych składnikach, które mogą wspomagać zdrowie graczy e-sportu. Czym są suplementy dla graczy i o czym pamiętać dokonując wyboru suplementów na skupienie?

.

W artykule:

  • Suplementy dla graczy – skąd ten pomysł?

  • Doping mózgu – o co tu chodzi?

  • Przy jakich grach stosuje się suplementy?

  • Kofeina w e-sporcie – jak działa?

  • Suplementy dla graczy bez kofeiny

  • Alpha-GPC – jak działa?

  • Hupercyna na pamięć i skupienie

  • Bacopa monnieri – jak działa?

  • NALT – jak działa acetylowana l-tyrozyna?

  • Zdrowie i sprawność e-sportowców

.

Suplementy dla graczy – skąd ten pomysł?

Gracze e-sportu rywalizujący w grach komputerowych poszukują przede wszystkim substancji poprawiających skupienie i koncentrację uwagi, dokładność i podejmowanie szybkich, a zarazem odpowiednich decyzji. W grach komputerowych bardzo pożądana jest „elastyczność poznawcza”, czyli umiejętność pracy mózgu związana z szeregiem zdolności kognitywnych. Przydatne są funkcje wykonawcze, które zapewniają przewagę w rywalizacji komputerowej. Gry wideo łączą sprawność wymagającą przełączania się pomiędzy różnymi zadaniami, gdzie występują zróżnicowane bodźce wizualne i dźwiękowe.

Osoby grające zawodowo w gry komputerowe powinny zdawać sobie sprawę z tego, że długotrwała rywalizacja online może także obniżać poziom energii wywołując niski poziom cukru (hipoglikemię) czy nawet nieduże odwodnienie. Zawodnicy często w trakcie gry zapominają jeść i pić - tak więc poza zwróceniem uwagi na podstawowe suplementy dla graczy (i ich składniki aktywne – szczególnie substancje nootropowe), należy zwrócić uwagę przede wszystkim na podstawy żywieniowe, bez których nie ma mowy o poprawie koncentracji i lepszym czasie reakcji!

.

Doping mózgu – o co tu chodzi?

Na zawodach e-sportu światowego formatu przeprowadza się nawet badania antydopingowe! Niektórym może wydawać się to dziwne, ale „doping mózgu” jest hasłem, które budzi wiele emocji i kontrowersji. Dobrze jednak, aby taki „doping mózgu” dotyczył dozwolonych i bezpiecznych środków jakimi są bezpieczne substancje na pracę mózgu.

Nootropiki stały się rozpoznawalną grupą suplementów poprawiającą funkcje poznawcze. Mają one zwiększać szansę na poprawę sprawności mózgu. Produkty tj. suplementy dla graczy mają zapewnić przede wszystkim zastrzyk energii i poprawę koncentracji. Zobacz ranking nootropików

.

Przy jakich grach stosuje się suplementy?

Jak się okazuje, rodzaj gry może mieć wpływ na celowość stosowanych suplementów.

Osoby preferujące „szybkie gry” typu twitch np. „strzelanki” czy inne dynamiczne formy krótszej rywalizacji gamingowej wciąż są przekonani do stosowania kofeiny i jej pochodnych. Takie krótkie, ale intensywne piki energii są często pożądane i stale zdobywają swoich entuzjastów.

Osoby preferujące naprawdę długie, strategiczne gry kierunkują działania na bardziej ogólne i wielokierunkowe produkty o wolniejszym potencjale energetycznym. W tym wypadku warto zwrócić uwagę na inne składniki, które podczas wielogodzinnej gry przy komputerze zapewniają:

  • optymalny „dowóz” energii,

  • zawierają kluczowe elektrolity,

  • zawierają dodatki, które mogą mieć wpływ na wsparcie np. narząu wzroku

.

Energia, koncentracja i uwaga może nie być aż tak potrzebna „na szybko”, jeśli typ turnieju / sesje gry są długie i wyczerpujące. W takim wypadku należy szukać pomysłów na dłuższe dostarczanie energii, zapobieganie jej spadku przez dostarczenie elektrolitów, dawek węglowodanów, substancji poprawiających neuroprzekaźnictwo.

Produkt powinien być więc bardziej kompleksowy, a nic nie stoi na przeszkodzi skorzystać również z płynnych przekąsek zawierających zbilansowaną ilość białka i węglowodanów.

Poprawiając 2 filary pracy mózgu i podstawę tj. nawodnienie i dostarczenie energii (np. przez podać różnych węglowodanów), możemy zadbać o efektywniejszą pracę neuroprzekaźników.

Chcąc korzystać z dobrodziejstw nootropików podczas długich gier – najpierw zadbajmy o podstawy. W przeciwnym razie stymulacja mózgu nie mając źródeł paliwa jest po prostu nieefektywna, czy wręcz niemożliwa.

.

Kofeina w e-sporcie – jak działa?

Kofeina to jedna z najlepiej przebadanych i najpopularniejszych substancji w sporcie. Ze względu na wielokierunkowe działanie na organizm, może poprawiać nie tylko fizyczne zdolności wysiłkowe, ale także sprawność umysłową.

W jednym z badań na 15 zawodnikach e-sportu (Sainz i wsp. 2020) wykazano, że suplementacja 3 mg / kg m.c. kofeiną poprawiła czas reakcji w teście kolorów i dokładność trafienia do celu w grach jednoosobowych (w tym wypadku polegających na strzelaniu).

Kofeina oraz substancje takie jak teobromina zawierająca alkaloidy kofeiny, czy nawet zielona herbata, guarana czy mate mogą także wpływać na poprawę zdolności poznawczych w e-sporcie.

Zawarta w zielonej herbacie kofeina oraz l-teanina (dzięki możliwości przekraczania bariery krew-mózg) może wpływać na ośrodkowy układ nerwowy poprawiając działanie neuroprzekaźników. Według badań z recenzji autorstwa Dietza i Dekkera z 2017 roku wynika, że to połączenie ma korzystny wpływ na utrzymanie uwagi i koncentracji oraz zmniejszenie rozproszenia uwagi. Sama l-teanina może natomiast zmniejszyć pobudzenie wywołane kofeiną.

.

Suplementy dla graczy bez kofeiny

Osoby, które nie zawsze czują się dobrze po przyjęciu kofeiny powinny zmniejszyć jej dawkę lub poszukać alternatyw. Energia w takim wypadku powinna być zrównoważona, a stosowanie suplementu nie powinno wywoływać reakcji niepożądanych tj. niepokój, drżenie rąk czy problemy ze skupieniem.

Zamiast stosować klasyczne przedtreningówki z kofeiną wykazujące efekt fizjologiczny, warto zastanowić się na substancjach skupiających się na doznaniu psychicznym.

.

W przypadku nadwrażliwości na działanie kofeiny, warto szukać naturalnych alternatyw kofeiny, gdzie jest ona pozyskana z roślin a jej zawartość w porcji jest mniejsza (nawet <100 mg). Coraz częściej pojawiają się suplementy „o przedłużonym działaniu”, gdzie zawartość kofeiny jest lepiej tolerowana poprzez zastosowanie wolniejszego wchłaniania np. technologii liposomalnej.

Osoby źle tolerujące kofeinę mogą skorzystać z dodatków tj.:

Alpha-GPC, hupercyna A, CDP-cholina,

ALC i l-teanina,

lecytyna, tyrozyna,

witaminy z grupy B,

ziół adaptogennych.

.

Alpha-GPC – jak działa?

Alpha-GPC jest ciekawą substancją, która przebojem wdarła się do branż suplementacji zawodników gier komputerowych. Jest to fosfolipid występujący naturalnie w mózgu, ale w małych ilościach. Teoretycznie można podnieść w mózgu ilość neuroprzekaźnika, czyli ważnej dla procesów myślenia i zdolności kognitywnych – choliny

Dzięki lepszej biodostępności alfosceranu choliny możliwe jest jej dłuższe uwalnianie, co ma potencjalne działanie poprawiające funkcje kognitywne. Podobne działanie do alfosceranu choliny może mieć suplementacja fosfatydyloseryny, czyli rodzaju związku tłuszczowego (fosfolipidu) obecnego również w mózgu) oraz tzw. CDP-choliny.

.

Hupercyna na pamięć i skupienie

Hupercyna A, podobnie jak Alpha-GPC wykazuje działanie nootropowe. Może promować wzrost aktywności acetylocholiny w mózgu, a to z kolei korzystnie wpływa na sprawność umysłową.

Hupercyna może poprawiać zarówno pamięć krótkotrwałą, jak również pamięć długotrwałą. Jej skuteczność w działaniu może wynikać z tzw. poprawy krążenia acetylocholiny wskutek hamowania tzw. acetylocholinesterazy, która szybciej rozkładałaby acetylocholinę. Według niektórych badaczy suplementacja hupercyny czy alfosceranu choliny może promować wzrost czynnika nerwów (ang. nerve growth factor; NGF).

Hupercynę można łączyć z adaptogenami, z kofeiną i l-teaniną, co dodatkowo promuje poprawę pamięci oraz odporność na stres. Więcej o właściwościach hupercyny przeczytasz klikając w link

.

Bacopa monnieri – jak działa?

Bacopa monnieri (Brahmi) – to zioło ajurwedyjskie (głównie o działaniu adaptogennym) zawierające m.in. saponiny. Zawarte w bacopie monnieryna i bakozydy, mogą poprawiać sprawność poznawczą.

Bacopa może współgrać z układem dla dopaminy i serotoniny oraz promować rozwój neuronów. Zioło można łączyć z innymi adaptogenami tj.: Ashwagandhą, Lion’s Mane czy Gutu cola.

.

NALT – jak działa acetylowana l-tyrozyna?

NALT – to n-acetyl-l-tyrozyna w lepiej wchłanialnej i stabilniejszej formie, niż sama l-tyrozyna. NALT po spożyciu może przekształcać się w tyrozynę pobudzając neuroprzekaźniki tj.: dopamina, epinefryna czy noradrenalina.

.

Zdrowie i sprawność e-sportowców

Suplementy dla graczy mogą poprawić zdolności kognitywne wymagane podczas rywalizacji, ale przede wszystkim to odpowiednia dieta, zawierająca warzywa i owoce, produkty niskoprzetworzone, bogate w błonnik i cenne składniki odżywcze (kwasy Omega-3, resweratrol, katechiny herbaciane, witaminę D, itd.) zapewnia dobrą formę umysłową.

Suplementy dla graczy powinny być jedynie dodatkiem, uzupełnieniem. W pierwszej kolejności należy zadbać o profilaktykę zdrowotną.

Warto zwrócić uwagę na spożywanie produktów spożywczych bogatych w antyoksydanty - pomagają one chronić neurony przed uszkodzeniem i mają pozytywny wpływ na funkcje poznawcze i pamięć.

.

_____________________________

Autor: Łukasz Jaśkiewicz

.

Źródła:

  1. Tartar JL, Kalman D, Hewlings S. A Prospective Study Evaluating the Effects of a Nutritional Supplement Intervention on Cognition, Mood States, and Mental Performance in Video Gamers. Nutrients. 2019 Oct 1;11(10):2326. doi: 10.3390/nu11102326

  2. Szot M, Karpęcka-Gałka E, Dróżdż R, Frączek B. Can Nutrients and Dietary Supplements Potentially Improve Cognitive Performance Also in Esports? Healthcare (Basel). 2022 Jan 18;10(2):186

  3. Sainz, I.; Collado-Mateo, D.; Coso, J.D. Effect of acute caffeine intake on hit accuracy and reaction time in professional e-sports players. Physiol. Behav. 2020, 224, 113031

  4. Dietz, C.; Dekker, M. Effect of Green Tea Phytochemicals on Mood and Cognition. Curr. Pharm. Des. 2017, 23, 2876–2905

  5. Mancini, E.; Beglinger, C.; Drewe, J.; Zanchi, D.; Lang, U.E.; Borgwardt, S. Green tea effects on cognition, mood and human brain function: A systematic review. Phytomedicine 2017, 34, 26–37

  6. Nagahama, Y.; Nabatame, H.; Okina, T.; Yamauchi, H.; Narita, M.; Fujimoto, N.; Murakami, M.; Fukuyama, H.; Matsuda, M. Cerebral correlates of the progression rate of the cognitive decline in probable Alzheimer’s disease. Eur. Neurol. 2003, 50, 1–9