Stale poszukujemy zdrowszych alternatyw dla cukru białego określanego jako niezdrowy cukier. Wzrasta spożycie nie tylko cukru, ale także jego odmian. Pomimo coraz większej dostępności do wiedzy, wciąż spotyka się silnie zakorzenione przekonanie, że cukier brązowy jest lepszy niż biały cukier. Czy rzeczywiście cukier brązowy jest lepszy od białego? Czy „lepszy” oznacza „zdrowszy”, a może i tak przecież „cukier to cukier i to nie ma znaczenia”?

  • Cukier brązowy – czym jest i jak powstaje?

  • Ile kalorii ma cukier brązowy?

  • Czy cukier brązowy jest zdrowszy?

  • Cukier biały a brązowy

Cukier brązowy – czym jest i jak powstaje?

Zwykły cukier, czyli biały cukier to po prostu zwykła sacharoza - połączenie 2 cząsteczek: glukozy i fruktozy. A z czego powstaje brązowy cukier? Cukier brązowy otrzymuje się z roślin palmowych tj.:

kelapa (cocos nucivera),

aren (Arenga pinnata Wurmb Merrill), palma cukrowa

siwalan (Borassus flabellifer L.).

Cukier brązowy otrzymuje się właśnie najczęściej z trzciny cukrowej (Saccharum officinarum) lub buraków cukrowych (Beta vulgaris L. Subsp. Vulgaris). Możemy wyróżnić cukier brązowy rafinowany i cukier brązowy nierafinowany.

  • Proces rafinacji – inaczej oczyszczenie / przetworzenie, oznacza to, że pridukt rafinowany nie zawiera ważnych dla zdrowia składników tj. witaminy i składniki mineralne oraz błonnika oraz różnych związków bioaktywnych (zawartych chociażby w produktach zbożowych, warzywach i owocach).

Ile kalorii ma cukier brązowy?

Czy brązowy cukier ma tyle samo kalorii co biały? Jedna łyżeczka cukru brązowego zawiera 17-18 kalorii. Łyżeczka w takim wypadku to 4,5 – 5 gramów cukru brązowego. Jest to bardzo zbliżona wartość do cukru białego, zatem kaloryczność obu tych cukrów jest podobna. Wszystkie zawarte w nim kalorie to węglowodany proste. Cukier brązowy nie zawiera błonnika oraz skrobi, potencjalnie korzystniejszych składników.

Czy cukier brązowy jest zdrowszy?

Czy brązowy cukier jest zdrowszy od białego? Cukier brązowy dostępny powszechnie na sklepowych półkach nie zawiera cennych dla zdrowia składników, stąd potencjalnie jego spożycie nie sprzyja zdrowiu i nie można określić tego, że spożywany cukier brązowy jest zdrowszy.

Pomimo, że cukier brązowy zawiera melasę, indeks glikemiczny melasy wynosi >50, czyli wpływa na podniesienie poziomu cukru i nie jest to zalecane dla osób z cukrzycą. Stąd (jak ze wszystkim w diecie) należy zachować zdrowy rozsądek zdrowy umiar w spożyciu cukru brązowego. Warto dodać, że dla wielu osób cukier ten jest przyjemny w smaku ze względu na zawartą dającą delikatny, karmelowy posmak.

Według obecnego stanu wiedzy naukowej nie ma jednoznacznych dowodów na to, że spożycie melasy (a tym bardziej cukru brązowego zawierającego melasę) stanowi wartość leczniczą. To, że zawiera trochę cennych składników nie znaczy, że ich ilość poprawia zdrowie i tym bardziej określać pewną odmianę cukru i twierdzić, np. że cukier brązowy jest zdrowy. Pewne osoby mogą nadinterpretować to i spożywać go więcej.

Dostępne są także specjalne odmiany cukru brązowego np. cukier turbinado. To w pewnym stopniu także cukier rafinowany. Zawiera niedużo melasy i określa się go także jako cukier surowy. Oczywiście nie jest to do końca prawdą, bo surowy nie oznacza, że nie jest przetworzony, ale na potrzeby marketingowe termin ten jest wciąż spotykany.

Dostępny jest także cukier muscovado (in. cukier Barbados). To odmiana nierafinowana trzcinowa z naturalnie zawarta melasą. Posiada głębszy smak i stosuje się ją w przygotowaniu dań np. pikantnych (i nie tylko).

Cukier biały a brązowy

Pamiętajmy, że cukier brązowy i biały cukier to wciąż ten sam cukier. Jak się okazuje stopień przetworzenia, zawartość melasy nie predysponuje jednak cukru brązowego do otrzymania miana zdrowego cukru. W diecie należy dążyć do jego ograniczenia.

Jeśli cenimy sobie walory tj. smak różnych odmian cukru brązowego, to dbajmy o przygotowanie smacznych, zdrowych dań z niedużym dodatkiem takich cukrów, będąc przy tym z dala o określeń konkretnego cukru jako zdrowy, czy najlepszy.

_________________

Autor: Łukasz Jaśkiewicz