Zdrowa skóra, włosy i paznokcie stanowią swojego rodzaju aktywne połączenie między środowiskiem wewnętrznym i zewnętrznym organizmu. Wiele różnych czynników pogarsza proces starzenia się tych tkanek (fizjologiczne procesy starzenia, napromienianie, niezbilansowana dieta, dym papierosowy, czy związane ze stresem niedobory mikroelementów). Wszystko to prowadzi do zależnej od wieku utraty kolagenu w skórze, włosach czy paznokciach. W takiej sytuacji z pomocą przychodzą różne formy kolagenu pomagające spowolnić proces starzenia się i degeneracji tych struktur.

  • Czym jest kolagen?

  • Czy kolagen morski (kolagen rybi) jest lepszy?

  • Jakie są rodzaje kolagenu?

  • Peptydy kolagenowe – co to jest?

  • Czy kremy z kolagenem działają?

  • Czy kolagen działa?

Czym jest kolagen?

Kolagen to najobficiej występujący składnik macierzy zewnątrzkomórkowej. Jest to główne białko strukturalne stanowiące ok. 30% masy wszystkich białek organizmu. Nadaje on skórze oraz włosom i paznokciom odpowiednią wytrzymałość, gładkość i elastyczność.

Rodzina białek kolagenowych obejmuje 28 typów kolagenu, wśród których u ludzi dominuje kolagen typu I. Wraz z wiekiem zmniejsza się ilość kolagenu w skórze, przez co staje się ona mniej elastyczna, zaczynają pojawiać się zmarszczki i bruzdy. 

Dlaczego kolagen trzeba przyjmować z witaminą C? Kolagen jest syntetyzowany w fibroblastach w wieloetapowym procesie, który wymaga obecności witaminy C (sieciuje i krzyżuje one jego struktury).

Czy kolagen morski (kolagen rybi) jest lepszy?

Kolagen pochodzący ze skór rybich jest znacznie mniej usieciowany niż kolagen, który pochodzi np. ze skór bydlęcych czy wieprzowych. W takiej sytuacji jego rozpuszczalność jest wyższa. Dlaczego tak się dzieje? Większa rozpuszczalność kolagenu rybiego stwarza możliwość uzyskania tzw. natywnej formy kolagenu w produkcie końcowym – tzw. hydrożelu kolagenowego. Uzyskanie kolagenu ze skór wieprzowych czy bydlęcych wymagałoby specyficznych (bardziej „agresywnych”) metod obróbki chemicznej i/lub enzymatycznej, które powodowałyby znaczną degradację tego białka. 

Jakie są rodzaje kolagenu?

Z ponad niespełna trzech tuzinów zidentyfikowanych kolagenów, najważniejsze formy kolagenu to:

  • Kolagen typ I –  występujący w skórze, ścięgnach, zębach, narządach wewnętrznych i kościach

  • Kolagen typ II – występujący w gałce ocznej, chrząstce

  • Kolagen typ III – występujący w skórze, mięśniach, szpiku kostnym, tkance limfatycznej i naczyniach krwionośnych

Kolagen występuje również w więzadłach, włosach i błonach ochronnych narządów.

Macierz zewnątrzkomórkowa, którą buduje kolagen zatrzymuje wodę i zapewnia gładką, jędrną i mocną skórę. Struktura kolagenu przypomina swojego rodzaju sznur. Trzy łańcuchy owijają się wokół siebie, tworząc specyficzną, potrójną tzw. helisę kolagenową. Te elementy budulcowe łączą się, tworząc włókienka kolagenowe o ogromnej wytrzymałości i sile rozciągającej.

Kolagen typu 1 i 3

Peptydy kolagenowe – co to jest? 

Stosowanie doustnych form peptydów kolagenowych pozwala na  ograniczenie występującej wraz z wiekiem (i nie tylko) syntezy produkcji kolagenu w organizmie. Peptydy kolagenu (jako oligopeptydy) jest otrzymywany przez tzw. enzymatyczną hydrolizę naturalnego kolagenu. Po spożyciu, w układzie pokarmowym są kolejno metabolizowane do form bioaktywnych jako di- i tri-peptydy, a następnie uwalniane do krwioobiegu. Na końcu są gromadzone w skórze (włosach czy paznokciach), tworząc biomacierz kolagenu.

Typowe formy hydrolizatów kolagenowych składają się z peptydów o różnej długości i w zależności od źródła kolagenu, charakteryzują się specjalnym składem aminokwasowym. Występujące oligopeptydy mają bardzo podobne sekwencje aminokwasów do tych występujących w tkankach organizmu ludzkiego (m.in. w skórze). Zawartość kolagenu w młodej i zdrowej skórze przekracza 75%. Włókna kolagenowe są syntetyzowane głównie przez fibroblasty w głębszych warstwach skóry.

W związku z tym, „odmłodzenie” tych struktur można poprawić poprzez dostarczenie wystarczającej ilości składników odżywczych do krwioobiegu.

Tworzenie kolagenu jest zmniejszone w dojrzałej już skórze, a biomacierz budująca te struktury zaczyna się pogarszać (rusztowania kolagenowe tracą swoją siłę i stabilność). 

Co przyspiesza starzenie? Czynniki takie jak światło słoneczne, palenie tytoniu, zanieczyszczenie środowiska, nadużywanie alkoholu i niedobór składników odżywczych mogą znacząco przyspieszyć  proces zanikania włókien kolagenowych. W wyniku utraty kolagenu struktura skóry, włosów czy paznokci staje się mniej elastyczne,  cieńsza i sucha.

Kolagen Doctors Best

Czy kremy z kolagenem działają?

Stosowane miejscowo produkty do pielęgnacji skóry, takie jak kremy z kolagenem czy balsamy nie zawsze skutecznie docierają do głębszych warstw skóry i trwale wpływają na zmniejszenie procesów starzenia się skóry. W celu przywrócenia odpowiedniej syntezy kolagenu opracowuje się wysoce odżywcze, biodostępne i  bioaktywne peptydy kolagenowe.

Systematyczny przegląd zastosowań doustnej suplementacji kolagenem wykazał, że suplementy kolagenowe mogą zwiększać nawilżenie skóry, elastyczność i gęstość kolagenu w skórze. Podawanie doustnych peptydów kolagenowych w formie proszków gotowych do rozpuszczenie z wodą lub gotowych form płynnych (wraz z innymi specyficznymi składnikami odżywczymi) może pozytywnie wpłynąć na nawilżenie i elastyczność, poprawiając wygląd skóry, włosów czy paznokci.

Należy pamiętać, że peptydy kolagenowe (w zależności od wykorzystanego) materiału źródłowego i procesu produkcyjnego, mogą różnić się wielkością cząsteczek i składem aminokwasowym.


Kolagen firmy Swedish

Czy kolagen działa?

Kolagen morski (otrzymany z ryb) oraz peptydy kolagenowe są szeroko stosowane jako żywność funkcjonalna lub/i suplementy diety ze względu na swoje podobieństwo do struktury kolagenu ludzkiego, ale również wysoką biodostępność i bioaktywność.

Procesom starzenia się skóry można przeciwdziałać dzięki specyficznym składnikom odżywczym, które są w stanie przywrócić nawilżenie czy elastyczność tkanek. Stosowanie suplementów kolagenowych nie powoduje żadnych skutków ubocznych i jest bezpieczne.

Doustne przyjmowanie form kolagenu rybiego pozwala składnikom odżywczym dotrzeć do struktur takich jak skóra, włosy czy paznokcie uskuteczniając tym samym poprawę fizjologii i ich wyglądu. Wpływa to pozytywnie na ich regenerację.

Biorąc pod uwagę trendy w badaniach naukowych, wciąż dąży się do poprawy przyswajalności nie tylko poprzez modyfikację samej struktury kolagenu, ale również poprzez dodawanie coraz to nowszych składników aktywnych mających na celu poprawę ich aktywności biologicznych. 

Autor: Łukasz Jaśkiewicz