Wątroba jest bardzo ważnym narządem ludzkiego organizmu. Wątroba jest odpowiedzialna za proces neutralizowania i usuwania toksyn z organizmu. Wiele osób zastanawia się, czy możliwe jest szybkie oczyszczanie wątroby, a właściwie to określając – jej regeneracja i detoksykacja. Co zatem robić, aby wspierać ten proces?

  • Jakie są funkcje wątroby?

  • Detoks wątroby

  • Profilaktyka zdrowia wątroby

  • Co szkodzi wątrobie?

  • Regeneracja wątroby – co jeść?

  • Wątroba a fosfolipidy

  • Suplementy na wątrobę

  • Jakie zioła na zdrowie wątroby?

Jakie są funkcje wątroby?

Wątroba jest odpowiedzialna za szereg istotnych funkcji naszego organizmu. Jest odpowiedzialna m.in. za:

  • metabolizm węglowodanów, białek, tłuszczu

  • wytwarzanie żółci niezbędnej do trawienia tłuszczu

  • produkuje fibrynogen, który jest odpowiedzialny za reakcje odpornościowe

  • magazynowanie i przekształcanie niektórych witamin do form bioaktywnych

  • aktywowanie wielu enzymów trawiennych

  • regulację poziomu glukozy we krwi

Detoks wątroby

Wątroby nie „oczyścimy”, jeśli rzeczywiście została ona już uszkodzona (i jeśli doszło do jej zatrucia). Bardzo często poza odpowiednią dietą, niezbędna jest wizyta u lekarza specjalisty i prawdopodobnie wdrożenie farmakologii. Dobrą wiadomością jest to, że wątroba posiada zdolności regeneracyjne (po zabiegach w wyniku infekcji, zabiegów chirurgicznych, czy zatruć). Wątroba jest narządem o dużej rezerwie czynnościowej. Uszkodzenie większej części tego narządu i utrata części jej funkcji nie skreśla szansy na dalsze jej funkcjonowanie.

Profilaktyka zdrowia wątroby

Wspieranie regeneracji wątroby głównie opiera się na ograniczeniu spożycia używek (alkohol) i zdrowej diecie obejmującej regularność spożycia posiłków, ograniczaniu spożycia żywności, która obciąża wątrobę. Stosuje się naturalne produkty wspierające prawidłową pracę tego narządu. Ważna jest również aktywność fizyczna i włączanie do diety ziół.

Co szkodzi wątrobie?

Do czynników uszkadzających wątrobę głównie zalicza się: nadużywanie leków, nadmierne spożycie alkoholu, niewłaściwa dieta, szkodliwe substancje w przetworzonej żywności (jak konserwanty) i nadużywanie paracetamolu.

Regeneracja wątroby - co jeść?

Co jeść, aby zregenerować wątrobę? Najlepszy plan żywienia służący zdrowiu wątroby powinien obejmować posiłki lekkostrawne, o małej ilości tłuszczu przygotowane na odpowiednich technikach kulinarnych (para, pieczenie, grill, gotowanie).

Jakie produkty warto jeść na wątrobę? Produkty, dzięki którym wspomożemy funkcjonowanie wątroby to m.in.:

  • grejpfrut – zwiększa aktywność cytochromu P450 (enzym wątrobowy, odpowiada za jeden z początkowych etapów detoksykacji)

  • buraki / sok z buraka – działanie ochronne, redukuje hepatotoksyczność wątroby w wyniku nagromadzenia metali ciężkich (rtęć, ołów, kadm), redukuje gromadzenie się go w wątrobie, ogranicza stres oksydacyjny w wątrobie, działanie przeciwzapalne

  • czarnuszka (nasiona) – powoduje korzystny wpływ właściwości przeciwutleniających w wątrobie

  • goździki – polifenole z goździków mają zdolności przeciwutleniające i przeciwzaplane, występujący eugenol neutralizuje ksenobiotyki (substancje obce dla organizmu)

  • cytrusy – cytrusy te zawierają kryptoksantynę (barwnik roślinny) który wykazuje korzystne działanie przeciwzapalne u pacjentów z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby.

  • czosnek – działanie przeciwzapalne, zmniejszenie enzymów, obniża wchłaniania dioksyn

Wątroba a fosfolipidy

Fosfolipidy to związki o udowodnionym klinicznie działaniu wspierającym funkcjonowanie wątroby. Fosfolipidy z wysokim poziomem fosfatydylocholiny, która przenosi niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, zawarte są w 40% puli wszystkich fosfolipidów tworzących błony komórkowe.

Fosfatydylocholina pełni w organizmie różne funkcje, np.:

  • opóźnia procesy starzenia i wspomaga przemianę materii

  • wspiera układ nerwowy, pamięć i koncentrację

  • obniża ryzyko miażdżycy

Na rynku dostępne są produkty zawierające >70% fosfatydylocholiny wzbogaconej wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi, np. z nasion sojowych zawierające 3-sn-fosfatydylofosfolipidy i cholinę.

Suplementy na wątrobę

Jakie suplementy są dobre na wątrobę?

  • NAC – zawiera N-acetylocysteinę, przywraca ona prawidłową pracę wątroby, wspomaga proces detoksykacji wątroby.

  • Tarczyca bajkalska – to jedna z najstarszych roślin stosowanych w medycynie, działa przeciwzapalnie, żółciopędnie.

  • Malina właściwa – polifenole z malin mogą regulować mechanizmy związane z rozwojem stanów zapalnych i rozwojem niealkoholowego stłuszczenia wątroby

  • Pankreatyna – kompleks enzymów trzustkowych, może być również stosowana w leczeniu stłuszczenia wątroby.

  • ALA – kwas alfa-liponowy wspiera działanie witaminy C i E o działaniu antyutleniającym względem wątroby, zwiększa poziom cysteiny, jako mitoceutyk służy komórkom wątroby w przetworzeniu nadmiaru substratów energetycznych bez ich nadmiernego obciążenia.

  • Lecytyna sojowa – jako mieszanina fosfolipidów działa stabilizująco na błony komórek wątroby, pozytywnie wpływając na zwłóknienie i marskość wątroby w chorobie alkoholowej, zmniejsza niekorzystny wpływ związków szkodliwych takich jak chociażby etanol, paracetamol, galaktozamina.

  • Ekstrakt z pestek winogron (Vitis Vinifera) – dzięki silnym właściwościom antyoksydacyjnym, (zawarty resweratrol) chroni wątrobę przed toksynami, bogaty w silne przeciwutleniacze i naturalne związki roślinne zwane oligomerycznymi kompleksami proantocyjanidyny (OPC).

  • Cytryniec chiński – ekstrakty z owoców cytryńca, jak i wyizolowane z nich substancje aktywne wykazują silne działanie regenerujące oraz ochronne na komórki wątroby.

  • Berberys zwyczajny – pobudza wydzielanie żółci i przywraca prawidłową czynność tego organu. Wykorzystuje się go w leczeniu zapalenia wątroby, kamicy żółciowej i nieżycie pęcherzyka żółciowego. Berberys działa lekko przeczyszczająco, moczopędnie.

  • L-metionina – jest aminokwasem egzogennym, którego organizm sam nie wytwarza i musi być dostarczony wraz z pożywieniem. Bierze udział w licznych przemianach biochemicznych, jest niezbędna w syntezie kreatyny. Chroni przed uszkodzeniem wątroby w wyniku spożycia toksycznych substancji.

  • Witamina B1 – niewielka ilość tiaminy magazynowana jest w wątrobie, gdzie pozytywnie wpływa na pracę tego narządu

A jakie są naturalne sposoby na zdrową wątrobę?

  • Jarmuż, brokuły – zwiększają ilość enzymów detoksydacyjnych w wątrobie dzięki zawartości sulforafanu

  • Kombucha – fermentowany napój herbaciany z symbiotycznych kultur bakterii i drożdży, dzięki kwasowi glukoronowemu wiąże toksyczne metabolity i ksenobiotyki

  • Zielona herbata – zawiera polifenole herbaciane (gallusan epigallokatechiny) wpływający detoksykacyjnie względem wątroby

Jakie zioła na regenerację wątroby?

Istnieje również kilka ziół, które wpływają na zachowanie wątroby w dobrym stanie. Są to m.in.:

  • Ostropest plamisty (Silybum marianum) - roślina lecznicza o działaniu hepatoochronnym, związki zawarte w tej roślinie to m.in. sylimaryna, która neutralizuje np. acetaminofen (paracetamol), fenylohydrazynę czterochlorek węgla. Może być pomocny w zapobieganiu zwłóknienia wątroby.

  • Karczoch (Cynara scolymus) – obniża poziom enzymów wątrobowych (Aspat i Alat) oraz poziom obniża poziom dehydrogenazy mleczanowej w wątrobie (świadczy ona o uszkodzeniu narządu), zmniejsza odkładanie się tłuszczu w wątrobie.

  • Goździki – dzięki zawartemu związkowi o nazwie eugenol oraz polifenolom, wykazuje działanie neutralizujące związki obce dla naszego ustroju (tzw. ksenobiotyków). Dodatkowo wykazują właściwości hepatoochronne zmniejszając toksyczność alkoholu.

  • Kurkuma – działanie hepatoochronne dzięki zawartej kurkuminie, poprawa enzymów detoksykacyjnych: s-transferaza glutationowa, reduktaza chinonowa, działanie przeciwzapalne, dobre korzyści osiąga się łącząc ją z piperyną z pieprzu.

  • Kolendra – wspomaga działanie detoksykacyjne w wyniku zatrucia metalami ciężkimi. Poprzez swoje silne właściwości przeciwutleniające hamuje powstawanie stresu oksydacyjnego we wspomnianym narządzie, chroniąc go przed szkodliwym działaniem tetrachlorku węgla i tioacetamidu.

  • Chlorella / algi z gatunku Chlorella pyrenoidosa – zielona jadalna część alg. Zwiększa wydalanie i kumulowanie metali ciężkich.

_________________

Autor: Łukasz Jaśkiewicz