Z witaminami i minerałami nie jest tak, że im więcej tym lepiej. Po pierwsze, te składniki można przedawkować. Podobnie niebezpieczny jest ich niedobór. Po drugie, niektóre witaminy lub składniki mineralne ograniczają wzajemnie swoje wchłanianie lub działanie. Inne zaś warto ze sobą łączyć.

  

Przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się jak przyjmować suplementy i które z nich można łączyć.

 

W artykule:

  • Jakie witaminy i minerały można łączyć?
  • Jakie składniki WARTO łączyć?
  • Jakich połączeń należy unikać? 

  

Jakie witaminy można łączyć?

Przede wszystkim, należy zadbać o to, by zbilansowana dieta dostarczała odpowiednią ilość witamin i składników mineralnych. Jadłospis bogaty w różnorodne, świeże i nisko przetworzone produkty powinien dostarczać ich wystarczającą ilość. Jednak istnieją sytuacje, w których suplementacja może być wskazana lub nawet niezbędna. Wtedy warto dowiedzieć się, które składniki można łączyć i ewentualnie starać się zachowywać odstępy między tymi składnikami, których nie zaleca się przyjmować razem.

   

Istnieje podział na witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E i K) oraz na te rozpuszczalne w wodzie (witaminy z grupy B i C). Można łączyć suplementację witamin w obrębie tych grup, ale również nie ma przeciwwskazań, by łączyć witaminy z grupy B wraz z A,D,E i K. Nie wywołuje to żadnych szkodliwych interakcji, ani nie utrudnia ich wzajemnego wchłaniania. 

 

Niektórzy twierdzą, że nie należy zażywać łącznie witaminy B12 i C. Wydaje się, że duże dawki witaminy C mogą zmniejszać wchłanianie witaminy B12. Zatem stosując bardzo duże dawki, np. powyżej 1g, warto zrobić przerwę między taką suplementacją, a spożywaniem witaminy B12. Jednakże w normalnych warunkach - spożycia tych składników jedynie z dietą oraz braku potrzeby suplementacji - nie należy się tym przejmować. 

 

W skrócie - nie ma silnych dowodów na to, by jakiekolwiek witaminy ograniczały swoje działanie, gdy spożywa się ich rekomendowane dawki. 

 

Jakie składniki WARTO łączyć?

Jeśli chodzi o witaminy, raczej łączenie ich razem nie poprawia ani nie ogranicza ich wchłaniania. Jednak niektóre z nich mogą wpływać na wchłanianie składników mineralnych. Poza tym, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach zaleca się przyjmować do posiłku zawierającego tłuszcz. Obecność kwasów tłuszczowych pozytywnie wpływa na przyswajalność witamin A, D, E i K.  

 

Witamina D pomaga w przyswajaniu wapnia i magnezu, co jest istotne dla zdrowia kości. Dlatego, jeśli przyjmujesz suplementy witaminy D, warto zadbać także o odpowiednią ilość wapnia i magnezu w diecie lub poprzez suplementację.

 

Witamina K może wpływać korzystnie na gospodarkę wapniową i gęstość kości. Przy normalnych dawkach witaminy D3 (2000-4000 IU) nie jest konieczna suplementacja witaminy K. Można rozważyć jej suplementację przy dawkach witaminy D3 większych od standardowych. Jednakże, witamina K jest powszechnie obecna w żywności. Zdrowa, zróżnicowana dieta powinna dostarczać wystarczającą ilość witaminy K.  

 

Magnez poprawia przyswajanie wapnia i odwrotnie. Zwłaszcza w grupach ryzyka niedoboru wapnia, np. u wegan, u dorastających dzieci i u kobiet po menopauzie, warto zwrócić uwagę również na odpowiednią podaż magnezu w diecie. Wapń znajduje się w dużej ilości w nabiale, natomiast magnez występuje powszechnie w żywności (chleb żytni, kakao, orzechy, nasiona). 

 

Witamina C zwiększa absorpcję żelaza z produktów pochodzenia roślinnego (żelazo niehemowe). Dlatego spożywanie jednocześnie produktów bogatych w żelazo i witaminę C może pomóc w utrzymaniu odpowiedniego stężenia żelaza w organizmie. Warto, by w każdym zbilansowanym posiłku znalazło się świeże warzywo lub owoc, ponieważ wiele z nich zawiera witaminę C (papryka, natka pietruszki, jagody, truskawki, porzeczki). 

 

Ważne jest zachowanie równowagi w spożyciu miedzi i cynku. Regulują one wzajemnie swoje wchłanianie. Nadmiar cynku może hamować wchłanianie miedzi, a nadmiar miedzi może hamować wchłanianie cynku. Jednakże odpowiednia proporcja tych mikroskładników wpływa korzystnie na ich przyswajanie.  

Jakich połączeń należy unikać?

Niektóre składniki odżywcze niekorzystnie wpływają na swoje wchłanianie. W prawidłowo zbilansowanej, bogatej w różnorodne produkty zwykle nie trzeba zwracać na to szczególnej uwagi. Jednakże, gdy zależy nam na uzupełnieniu konkretnego składnika, warto zwrócić uwagę na czynniki, które mogą zaburzać jego przyswajanie. 

 

Niedobór żelaza jest bardzo częsty, zwłaszcza u miesiączkujących kobiet oraz osób, które nie jedzą mięsa. Oprócz dostarczenia odpowiedniej ilości żelaza z dietą (lub suplementacją), warto zadbać o jego odpowiednie wchłanianie. Należy unikać jednoczesnej podaży żelaza z cynkiem, miedzią oraz wapniem. Te składniki mogą ograniczać przyswajanie żelaza

 

Duże ilości wapnia, cynku, żelaza i witaminy C mogą zaburzać wchłanianie miedzi. Podobnie cynk może być wchłaniany w mniejszym stopniu przy wysokiej podaży miedzi, żelaza i wapnia

 

Słowo od Strefy Mocy

To wszystko brzmi dość skomplikowanie, prawda? W przypadku gdy nie masz wykrytych niedoborów tych składników, a Twoja dieta jest zdrowa i różnorodna, nie musisz aż tak dokładnie analizować, czy każdy składnik wchłonie się idealnie. 

 

Informacje podane w artykule mogą przydać się tym osobom, które borykają się z niedoborem któregoś z wymienionych składników. Wiedza ta może przydać się np. weganom, u których często występują niedobory żelaza, wapnia oraz witaminy B12 (której suplementacja jest obowiązkowa na diecie roślinnej). 

 

W przypadku, gdy zmagasz się z niedoborem któregoś z powyższych składników, warto rozłożyć w czasie suplementację tego składnika z posiłkiem lub innym preparatem, który zawiera składnik ograniczający wchłanianie. Warto również unikać preparatów multiwitaminowych, gdy zależy nam na uzupełnieniu jednego konkretnego składnika. 

  

Źródła:

  1. Herbert V., Jacob E., Wong K. T. J., Scott J., Pfeffer R. D. (1978). Low serum vitamin B12 levels in patients receiving ascorbic acid in megadoses: studies concerning the effect of ascorbate on radioisotope vitamin B12 assay. Am J Clin Nutr. 31(2): 253–258.
  2. Vitamin B12 and Vitamin C. https://www.b12-vitamin.com/vitamin-c/ (dostęp z 15.01.2024). 
  3. Wnęk D. (2023). Magnez: rola, objawy niedoboru oraz bogate źródła pokarmowe. https://www.mp.pl/