Niedowaga to stan, w którym BMI (wskaźnik masy ciała) u osoby dorosłej wynosi mniej niż 18,5 kg/m2. Istnieje niezliczona ilość możliwych przyczyn zbyt niskiej masy ciała. BMI jest wskaźnikiem orientacyjnym. Osoba mająca BMI równe 18 kg/m2 może być osobą zdrową. Natomiast nierzadko zdarza się, że zbyt niska masa ciała jest objawem jakiejś choroby lub może prowadzić do schorzeń, niedoborów i innych niekorzystnych konsekwencji. 

  

Wiele kobiet dąży do sylwetki zgodnej z obecnym kanonem piękna. Często jest to równoznaczne z dążeniem do bardzo szczupłej sylwetki, co może bardzo negatywnie wpłynąć na zdrowie.

 

W artykule:

  • Przyczyny niedowagi
  • Objawy zbyt niskiej masy ciała 
  • Konsekwencje zdrowotne niedowagi

  

Przyczyny niedowagi 

Niedobór masy ciała może mieć wiele różnych źródeł. Od nich w dużej mierze zależy to, czy jest ona niebezpieczna dla zdrowia, czy też życia. 

 

Zazwyczaj niedowaga jest wynikiem nieprawidłowej diety, czyli dostarczania zbyt małej ilości kalorii w stosunku do zapotrzebowania. Niedowaga może też wynikać ze zbyt dużego wydatku, związanego z wysoką aktywnością fizyczną

 

Niedobór masy ciała może być również związany z chorobą fizyczną lub/i psychiczną. Niektóre choroby, np. układu pokarmowego, choroby tarczycy, nowotwory, infekcje, czy zaburzenia metaboliczne mogą powodować utratę masy ciała. Wpływają one za zdolność wchłaniania i magazynowania składników odżywczych, a także na zdolność utrzymania prawidłowej masy ciała.                                              

 

Zaburzenia zdrowia psychicznego również mogą przyczyniać się do spadku masy ciała. Depresja lub przewlekły stres mogą wpływać na obniżenie apetytu i zmniejszenie spożycia pokarmów. Ponadto, osoby z zaburzeniami odżywiania (anoreksja nervosa, bulimia nervosa lub inne) mogą mieć zbyt niską masę ciała. 

 

Niedowaga często występuje u osób starszych. Oprócz wymienionych powyżej powodów, w podeszłym wieku może wiązać się z brakiem apetytu, czy innymi zmianami funkcjonowania organizmu związanymi z wiekiem. Niedojadanie wśród osób starszych może być spowodowane czynnikami psychologicznymi, takimi jak samotność oraz depresja. Obniżenie sprawności fizycznej i trudności związane z przygotowaniem posiłku, połączone z brakiem pomocy, również mogą powodować spadek masy ciała u osób starszych. 

  

Bardzo ważne jest to, by w przypadku niskiej masy ciała kontrolować stan odżywienia (najlepiej u dietetyka lub ewentualnie lekarza rodzinnego). Ponadto, istotne jest znalezienie przyczyny niedowagi, by móc ocenić ryzyko zdrowotne oraz postarać się wyeliminować czynnik, który ją wywołuje. 

 

Objawy zbyt niskiej masy ciała

W przypadku gdy BMI wynosi niewiele poniżej normy, możliwe że nie ma powodów do zmartwień. Prawidłowa masa ciała, taka przy której organizm funkcjonuje prawidłowo, dla każdego człowieka jest nieco inna. 

 

Istnieją pewne sygnały organizmu, które mogą wskazywać na to, że masa ciała jest zbyt niska. Te objawy mogą pojawić się też w trakcie diety redukcyjnej, która jest zbyt rygorystyczna lub/i trwa długo.

 

Aspekty wizualne mogą wiele mówić o stanie odżywienia organizmu. Wypadanie i kruszenie włosów, łamanie się paznokci, czy suchość i zmiany skórne mogą wskazywać na niedobór składników odżywczych. Mogą to być oznaki za małej podaży energii, a tym samym makroskładników, witamin i składników mineralnych. 

 

Zbyt niska podaż energii w diecie może skutkować osłabieniem, brakiem energii oraz uczuciem przewlekłego zmęczenia. Poza tym, może wystąpić pogorszenie koncentracji i trudności ze skupieniem się. Przewlekłe zbyt niskie spożycie energii może prowadzić do obniżenia nastroju oraz powodować drażliwość.

 

U kobiet niedowaga może prowadzić do zaburzeń cyklu menstruacyjnego, a nawet zaniku miesiączki. U obu płci niedowaga może wpływać na obniżenie płodności. Przy niskim poziomie tkanki tłuszczowej często występuje przewlekłe uczucie zimna.

 

Konsekwencje zdrowotne niedowagi

Niedowaga może wiązać się z wieloma negatywnymi skutkami zdrowotnymi. Jej bezpośrednim powodem jest zbyt mała podaż kilokalorii, co prawdopodobnie wiąże się też z niewystarczającym spożyciem białka, tłuszczu, węglowodanów, a także witamin i składników mineralnych, które są niezbędne do życia i pełnią ważne funkcje w organizmie. 

 

Skutki niedoborów składników odżywczych są bardzo różne. W przypadku niedoboru np. białka może wystąpić ubytek masy mięśniowej, masy kostnej, zaburzenia odporności oraz wiele innych poważnych konsekwencji. 

 

Zbyt małe spożycie pokarmu może skutkować obniżeniem odporności, wzrostem ryzyka infekcji i chorób. Spadek odporności może być widoczny w wynikach badań krwi, nawet w samej morfologii. 

 

Niedowaga i niedobór składników odżywczych może wpływać na funkcjonowanie serca i naczyń krwionośnych, co zwiększa ryzyko problemów sercowo-naczyniowych. Występuje też zwiększone ryzyko osteoporozy i złamań kości

  

Osoby z niedowagą mają też wyższe ryzyko wystąpienia powikłań chirurgicznych w przypadku przebycia zabiegu lub operacji. Ponadto, gojenie ran u takich osób również jest utrudnione. 

  

Słowo od Strefy Mocy

Jeśli Twoje BMI wynosi niewiele poniżej normy i nie masz objawów zbyt niskiej masy ciała, raczej nie musisz się przejmować potencjalnymi konsekwencjami niedowagi. Ryzyko występowania negatywnych skutków zdrowotnych niedowagi jest tym większe, im mniejsze jest BMI. 

 

Warto zadbać o prawidłową masę ciała oraz zdrowy styl życia. Może to uchronić przed wieloma chorobami i poprawić jakość życia. Można to osiągnąć stopniowo wprowadzając zdrowe nawyki, dbając o odpowiednią podaż energii i niezbędnych składników odżywczych, a także regularną aktywność fizyczną.