Kawa to jeden z najpopularniejszych napojów spożywanych na całym świecie. Jej właściwości,  doskonały aromat i smak znakomicie oddziałuje na układ nerwowy, a wielokierunkowy charakter działania doskonale wpływa także na stan zdrowia.

Konsumpcja kawy w umiarkowanych ilościach przynosi korzystne efekty w kontekście występowania wielu chorób przewlekłych (w tym układu krążenia, cukrzycy typu 2 i otyłości) oraz schorzeń układu nerwowego nowotworów. Która kawa jest zdrowsza? Kawa sypana czy rozpuszczalna? 

  • Kawa rozpuszczalna – jak się ją produkuje?

  • Jak wybrać najlepszą kawę mieloną?

  • Kawa sypana czy rozpuszczalna – która jest zdrowsza?

  • Najlepsza kawa do picia

  • Kawa – jaki ma wpływ na zdrowie?

Kawa rozpuszczalna

Kawa rozpuszczalna stanowi najprostszą, najszybszą a zarazem najbardziej opłacalną opcję kawy. Po kawę rozpuszczalną sięgamy zazwyczaj nie tylko w wyniku samego upodobania do smaku, ale również w wyniku… pośpiechu, kiedy spieszymy się gdzieś i stanowi ona kawę pierwszego wyboru.

Kawę rozpuszczalną otrzymuje się w wyniku palenia i mielenia ziaren kawowca. Obrane z łupin ziarna kawowców wcześniej praży się, a następnie zaparza się przy użyciu specjalnych ekstraktorów w wodzie. W celu wydobycia smaku i aromatu zalewa się je wodą, a następnie osusza (metodą rozpyłową) lub liofilizuje. W ten sposób otrzymujemy sproszkowany ekstrakt kawy. Dzięki wspomnianemu rozpyłowi otrzymuje się specyficzne granulki.

Ogólnie rzecz biorąc ten rodzaj kawy powstaje w sposób zbliżony do kawy sypanej, stąd jej właściwości nie różnią się znacząco między sobą. Ten rodzaj kawy jest jednak bardziej przetworzony niż kawa mielona.

Rodzaje wykorzystanych do palenia ziaren kawy i umiejętności używane do robienia kawy rozpuszczalnej różnią się od tych używanych do przygotowanie innych rodzajów kawy. Forma rozpuszczalna często wykorzystuje ziarna Robusty, które mogą nadać gorzki smak. Istnieją również różnice w smaku i cenie oraz brak konieczności stosowania sprzętu innego niż czajnik, co czyni go opłacalnym rozwiązaniem.

Należy wspomnieć, że niektóre kawy rozpuszczalne, np. w saszetkach, zawierają dodatkowo cukier oraz sproszkowane mleko. Nierzadko znaleźć też można tłuszcze utwardzone, czy różne stabilizatory. 

Kawa rozpuszczalna zawiera mniej cholesterolu, ale także posiada mniej kofeiny. Rozpuszczalna forma kawy może ograniczać wchłanianie żelaza i zawiera więcej szkodliwego akrylamidu w porównaniu do parzonej formy kawy. Jest ona bardziej delikatna, ale również posiada większą zawartość składników mineralnych (w tym niklu), zawiera też blisko dwukrotnie więcej szczawianów (mogą one ograniczać wchłanianie np. żelaza).

* akrylamid – inaczej amid kwasu akrylowego, czyli organiczny związek chemiczny powstający podczas obróbki cieplnej w wyniku reakcji między aminokwasami i cukrami zawartymi w żywności. Potencjalnie wyższe dawki tej substancji mogą negatywnie wpływać na zdrowie.

GOLDEN BOW SOLUTION Kawa Mielona 150 g

Jak wybrać najlepszą kawę mieloną?

Istnieje wiele pytań, o których należy pamiętać zanim wybierzemy najlepszą kawę mieloną. Jakie ziarna kawy zmielić? Jaki jest najlepszy rodzaj sprzętu do mielenia ziaren kawy? Jak zaparzyć kawę? Co pasuje do Twoich preferencji smakowych?

Często używane są ziarna Arabiki, co potencjalnie wpływa na jej specyficzny smak. Pomimo tego, że kawa jest świeża, to jednak działanie powietrza może ograniczyć jej aromat. Kawę można dostosować do swoich preferencji wybierając kawę jasno paloną, średnią bądź ciemną a także dostosowując ilość kofeiny. 

Jednym z pojawiających się z nią wyzwań jest zdobycie umiejętności jej prawidłowego mielenia, ubijania czy samego parzenia ziaren. Wymaga to praktyki i znajomości kawy, która bez wątpienia możemy zdobywać… stopniowo!

W zależności od grubości zmielenia kawy, może ona mieć różne właściwości. Sam stopień zmielenia może wpływać na jej przeznaczenie, stąd np. kawa drobno zmielona jest polecana do ekspresów ciśnieniowych. Kawa średnio zmielona zaś np. do kawiarki. Grubo zmielona kawa dobrze pasuje do ekspresów przelewowych (ich mechanizm sprawia, że woda przesącza się przez nią o wiele wolniej, dzięki czemu wydobywane jest maksimum aromatu).  Kawa parzona zazwyczaj ma bardziej intensywny zapach oraz smak.

Ile kofeiny jest w kawie sypanej? W klasycznej filiżance kawy parzonej znajduje się >100 mg kofeiny, a w podobnej ilości jej rozpuszczalnej formy jest jej mniej (nawet o połowę). Tak więc można pokusić się o stwierdzenie, że kawa sypana pobudzi nas mocniej niż kawa rozpuszczalna. Z punktu widzenia odżywczego, kawa mielona posiada blisko połowę potasu więcej. 

ORZECHOWNIA Kawa smakowa mielona 200 g

Kawa sypana czy rozpuszczalna – która jest zdrowsza?

Podsumowując, różnice między kawą rozpuszczalną a mieloną są dość nieistotne. Mogą jednak występować pewne różnice dotyczące zawartości witamin, składników mineralnych czy substancji o charakterze antyutleniającym.

Główne różnice dotyczą jednak poziomu samej kofeiny, czy poziomu potasu. W ujęciu kaloryczności, kawy te są do siebie zbliżone. Wyjątek stanowić może kawa typu „instant”, w której może zawarty być cukier bądź inne dodatki.

Biorąc pod lupę zawartość przeciwutleniaczy w kawie (polifenoli), według obecnego stanu wiedzy są to wartości również zbliżone.

ORZECHOWNIA Kawa smakowa ziarnista 200 g

Najlepsza kawa do picia

Biorąc pod uwagę decyzję o wyborze kofeiny potrzebny jest szerszy kontekst, stąd tak ważne jest to po co po kawę sięgamy. Dla smaku, dla zdrowia, dla towarzystwa i klimatu, a może brakuje nam czasu i wybieramy formę ekspresową. W takiej sytuacji ciężko o jedną uniwersalną odpowiedź. Jeśli chodzi o zdrowie, to bez wątpienia  ważniejsze jest to, co poza kawą pijemy i... jemy, tak więc warto na sposób żywienia spojrzeć jako na całość jeśli chcemy uzyskać odpowiedź, która kawa jest zdrowsza. W takim wypadku więc nie ma rozwiązania idealnego…

Kawa – jaki ma wpływ na zdrowie?

I kawa rozpuszczalna, i kawa mielona, poza antyoksydantami i kofeiną posiada szereg substancji bioaktywnych, co potencjalnie pozytywnie wpływa zmniejszenie chorób tj.: cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory, depresja, występowanie demencji i chorób tj. choroba Alzheimera czy Parkinsona. Należy pamiętać, że kawa wpływa także na zmniejszenie ryzyka wystąpienia marskości wątroby. 

Podsumowując, zarówno kawa parzona, jak i rozpuszczalna znajdują rzesze swoich zwolenników. Wybór powinien być podyktowany indywidualnymi upodobaniami i zależeć od gustów smakowych.

Ze względu na liczne zalety picia kawy w kontekście walorów zdrowotnych, niezależnie po jaką kawę sięgamy – formę rozpuszczalną czy mieloną, to robimy krok w kierunku szeroko pojętego zdrowia. 


____________________

Autor: Łukasz Jaśkiewicz