Miód jest znany jako naturalna metoda słodzenia żywności, jednakże posiada on również wiele właściwości korzystnie wpływających na organizm.

Jak powstaje miód – czyli dlaczego miód się klei?

Miód jest płynnym słodzikiem wytwarzanym przez pszczoły. Owady te zbierają nektar z kwiatów, po czym gromadzą go w ulu. Następnie inne pszczoły przetwarzają go na miód. Przetworzony nektar umieszczany jest w maleńkich, woskowych pojemnikach zwanych plastrami. Pszczoły wachlują go skrzydłami, aby go wysuszyć. Proces ten sprawia, że miód jest bardziej lepki. Miód zawdzięcza swoją słodycz składowi chemicznemu. Składa się z dwóch cukrów prostych zwanych glukozą i fruktozą oraz ze składników mineralnych, których rodzaj i skład zależy od gatunku miodu.

Najlepsze rodzaje miodu

W Polsce można kupić naprawdę wiele różnorodnych gatunków smakowych miodu. Jednak podstawowym podziałem jest różnicowanie miodu na miód surowy i miód pasteryzowany.

Miód surowy

Surowy miód pochodzi prosto z ula. Jest najmniej przetworzony i posiada najwięcej antyoksydantów. Pomimo jego surowego statusu, jest jak najbardziej bezpieczny do jedzenia. Należy jednak pamiętać, że będzie on bezpieczny dla wszystkich z wyjątkiem dzieci poniżej 1 roku życia, które powinny unikać wszelkiego miodu. Niektórzy producenci miodu przepuszczają go przez gruby filtr, aby usunąć obce substancje, ale pozostaje on nieprzetworzoną żywnością. Większość miodu sprzedawanego w sklepach przechodzi proces podgrzewania, aby stał się mniej lepki i łatwiejszy do przefiltrowania.

Miód pasteryzowany

Miód pasteryzowany został przetworzony w celu usunięcia niedoskonałości i zwiększenia jego przydatności do spożycia. Wysoka temperatura pasteryzuje miód i niszczy komórki drożdży w nim zawarte, które mogą powodować niepożądaną fermentację. Podczas przetwarzania może być również doprawiony dodanym syropem kukurydzianym lub innymi słodzikami. Poszczególne miody, sprzedawane w sklepach mogą różnić się od siebie, mimo, że wszystkie pochodzą od pszczół. 

Od czego zależy kolor miodu?

Jaki miód wybrać?  To, czy miód ma jasny czy ciemny kolor, zależy od tego, z jakiej rośliny pszczoły, które go wytworzyły, pobrały nektar. Na przykład, ciemna gryka daje ciemny miód. Wybierać jasny czy ciemny miód? Pod względem odżywczym istnieją dowody na to, że ciemniejszy miód zawiera mniej wody i więcej przeciwutleniaczy niż jasny. Różne gatunki miodu posiadają różne smaki i aromaty, które nadają więcej charakteru, nawet zwykłej herbacie, w porównaniu do zwykłego cukru. Miód może być słodszy lub bardziej gorzki, w zależności od źródła nektaru kwiatowego.

Wartości odżywcze miodu

Miód to przede wszystkim cukier. Jest on w rzeczywistości bardziej kaloryczny niż typowy biały cukier używany do gotowania lub pieczenia. Ponieważ jest słodszy, wystarczy jego mniejsza ilość, jeśli jest używany jako zamiennik. Ponadto, miód dodaje smaku, którego nie ma biały cukier.

Jedna łyżka stołowa miodu zawiera:

  •       Kalorie: 64
  •       Białko: 0 gramów
  •       Tłuszcz: 0 gramów
  •       Węglowodany: 17 gramów
  •       Błonnik: 0 gramów
  •       Cukier: 17 gramów

Miód zawiera niektóre witaminy i minerały w ilościach śladowych, w tym:

  •       Żelazo
  •       Cynk
  •       Potas

Surowy miód nie jest lepszy od przetworzonego pod względem wartości odżywczych czy korzyści zdrowotnych. Z badań wynika, że pasteryzowanie miodu nie wpływa na jego wartość odżywczą ani poziom przeciwutleniaczy.

Działanie przeciwzapalne

Miód zawiera antyoksydanty, które mogą chronić organizm przed stanami zapalnymi. Stany zapalne mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym chorób serca, nowotworów i zaburzeń autoimmunologicznych. Przeprowadzone badania wykazały, że przeciwutleniacze zawarte w miodzie gryczanym były wykrywalne w osoczu krwi, co pokazuje, że spożywanie miodu może zwiększać aktywność przeciwutleniaczy w organizmie.

Jak spożywać miód?

Czy można podgrzewać miód? Jeżeli chodzi o wartości odżywcze miodu, to najważniejsza jest temperatura. Spożywając miód należy pamiętać, aby podczas jakiejkolwiek jego obróbki temperatura nie przekraczała 40 stopni Celsjusza. Ciepło wpływa na właściwości miodu w różny sposób. Przede wszystkim powoduje utratę zdolności bakteriobójczych i antyoksydacyjnych. Swoje działanie antybakteryjne miód zawdzięcza enzymowi, oksydazie glukozy, który pomaga organizmowi zwalczać bakterie i wirusy poprzez wytwarzanie nadtlenku wodoru, który działa jak środek dezynfekujący. Utrata właściwości przeciwutleniających wiąże się z degradacją polifenoli przez wysoka temperaturę, które odpowiedzialne są za zwalczanie wolnych rodników. Stosując miód jedynie dla jego charakterystycznego smaku temperatura nie ma znaczenia, jednak dla jego prozdrowotnego działania jest to kluczowa sprawa, dlatego należy o tym pamiętać.

_________________

Autor: Katarzyna Szafraniec