Nie ma wątpliwości co do tego, że odżywianie dzieci znacząco wpływa na ich komfort w wieku dorosłym. Wpływa również na ich aktualny i przyszły stan zdrowia. Dzieci, które mają ukształtowane zdrowe nawyki żywieniowe rzadziej rozwijają nadmierną masę ciała. 

 

Jednak odpowiedzialność za budowanie nawyków żywieniowych w większości spoczywa na ramionach rodziców. To rodzice kupują jedzenie, gotują i często decydują o żywieniu swoich dzieci. Ważne jest, by zwiększać świadomość wśród rodziców o znaczeniu budowania nawyków u swoich dzieci. 

 

W artykule:

  • Udział dziecka w zakupach i gotowaniu
  • Budowanie dobrych relacji z jedzeniem                                      
  • Atrakcyjne i różnorodne jedzenie u dzieci                                           

 

Udział dziecka w zakupach i gotowaniu

Bardzo ważna jest rola całej rodziny w kształtowaniu nawyków żywieniowych dzieci. Dziecko uczy się i naśladuje to, co widzi w najbliższym otoczeniu. Często zauważa się powtarzalność zachowań żywieniowych, zaczerpniętych od rodziców, dziadków i opiekunów z czasów dzieciństwa. Warto wykorzystać ten czas i dać dziecku szansę na wykształcenie zdrowych nawyków. 

 

Z badania przeprowadzonego przez Instytut Żywności i Żywienia, opartego na programie “Owoce i warzywa w szkole” wynika, że największy wpływ na jedzenie warzyw i owoców miały zachowania żywieniowe rodziny. Więcej dzieci jadło warzywa i owoce, jeśli ich rodzice to robili, kupowali i zachęcali do jedzenia tych produktów. 

 

Warto angażować dzieci w robienie zakupów i gotowanie. Oprócz spędzania czasu z dzieckiem, będzie to cenna nauka dla dziecka. Gdy w przyszłości będzie podejmował wybory żywieniowe i sam decydował o swoim żywieniu, będzie w dużej mierze wzorował się na tym, czego nauczył się od rodziców / opiekunów. Ponadto, przygotowanie posiłku czy zrobienie zdrowych zakupów nie będzie stanowiło problemu dla takiego dziecka. 

 

Warto, by zakupy i gotowanie miały charakter edukacyjny, nawet z elementami zabawy. Zgadywanie i kreatywne zabawy zainteresują dziecko, a rodzic będzie mógł przekazać dziecku wiedzę o zdrowym żywieniu.

 

Pozwól dziecku brać udział w gotowaniu lub pieczeniu. To może zwiększyć jego zainteresowanie jedzeniem. Daj mu wybór, jeśli to możliwe, na przykład w wyborze warzyw do sałatki lub wyglądu posiłku. 

 

Budowanie dobrych relacji z jedzeniem

Budowanie dobrych relacji z jedzeniem u dziecka jest bardzo ważne dla jego zdrowego rozwoju i dobrego stosunku do odżywiania. 

 

Dzielenie jedzenia na zdrowe i niezdrowe lub tuczące negatywnie wpływa na postrzeganie jedzenia, które pełni różne funkcje w naszym życiu. Jedzenie jest niezbędne do życia, może nieść większe lub mniejsze korzyści zdrowotne, a także przyjemność. 

 

Często słodycze są traktowane jak coś wyjątkowego - niezdrowe, ale za to jakie pyszne. Wiele rodziców nagradza dzieci słodyczami lub kara ich brakiem, łączy z wyrażaniem emocji. Lepszym zachowaniem będzie traktowanie ich w neutralny sposób - słodycze istnieją, można je jeść, ale nie za często, bo są mało odżywcze.

 

Presja związana z jedzeniem często silnie negatywnie wpływa na dziecko. Nie należy zmuszać dziecka do jedzenia, a posiłki powinny być przyjemnym czasem, bez zbędnego napięcia. Korzystne jest też jedzenie w gronie bliskich, w przyjemnej atmosferze. 

 

Ważne jest też to, by dziecko mogło decydować o swoim żywieniu, przynajmniej w pewnym stopniu. W ten sposób będzie czuło się ważne i będzie kształtowało swoje zachowania żywieniowe. Warto pytać dziecka co mu smakuje, co chce ugotować. Dziecko też powinno samo decydować o tym ile zje. Nie powinno się zmuszać go do jedzenia. W ten sposób dziecko ma szansę nauczyć się też reagowania się na swoje sygnały głodu i sytości. 

 

Atrakcyjne i różnorodne jedzenie u dzieci

Różnorodność diety jest bardzo ważna dla zdrowia, ponieważ każdy produkt zawiera inne składniki odżywcze, potrzebne człowiekowi. Jest to również ważne ze względu na rozwój dziecka. Różnorodne posiłki pozwalają dziecku poznać różne produkty, smaki i tekstury. 

 

Warto przygotowywać też jeden produkt na wiele sposobów, aby dziecko miało okazję go polubić i poznać od strony, która mu smakuje. Najlepiej jednak wprowadzać nowe dania stopniowo, by uniknąć uczucia niepokoju u dziecka.

 

Poza tym, dla dzieci szczególnie ważne jest to, jak wygląda posiłek. Kolorowe, apetycznie wyglądające jedzenie może być bardzo istotne w kontekście żywienia i kreowania zdrowych nawyków u dzieci. Warto angażować dzieci w dekorowanie posiłków - zdobienie chlebka bananowego, wycinanie kanapek lub warzyw foremkami do ciastek.  

 

Źródła:

Jaczewska-Schuetz J. (2021). Odżywianie dla budowania odporności. https://ncez.pzh.gov.pl/ (dostęp z 01.12.2023).