Anoreksja, inaczej anorexia nervosa jest poważną chorobą i potencjalnie zagrażającym życiu zaburzeniem odżywiania. Osoba cierpiąca na anoreksję celowo ogranicza przyjmowanie pokarmu, co ma być sposobem na radzenie sobie z problemami emocjonalnymi. Często wiąże się to z lękiem przed przybraniem na wadze lub pragnieniem utraty wagi. Anoreksja wpływa na nierealistyczne postrzeganie obrazu ciała i ciągłą chęć zmniejszenia jego masy.

Objawy anoreksji

Anoreksja jest bardzo złożonym zaburzeniem. Głównym objawem anoreksji jest znaczna utrata wagi lub niska masa ciała. W niektórych przypadkach osoba może znacząco stracić na wadze i wykazywać zachowania charakterystyczne dla anoreksji, ale nie mieć bardzo niskiej masy ciała lub wskaźnika masy ciała (BMI). Z tego względu w momencie zauważenia niepokojących objawów, nie można bagatelizować problemu tylko ze względu na prawidłową masę ciała u danej osoby.

Głodzenie się i drastyczne diety w anoreksji prowadzą do wychudzenia i niedożywienia. Konsekwencją takiego stanu są liczne problemy z praktycznie całym organizmem. Brak odpowiedniej ilości składników odżywczych może prowadzić do fizycznych oznak i objawów, w tym:

  • znaczna utrata masy mięśniowej

  • apatia, zmęczenie lub wyczerpanie

  • niskie ciśnienie krwi

  • niska temperatura ciała z zimnymi dłońmi i stopami

  • sucha skóra

  • opuchnięte dłonie i stopy

  • wypadanie włosów

  • zanik miesiączki lub rzadsze miesiączki

  • niepłodność

  • bezsenność

  • utrata gęstości kości, zwiększająca ryzyko złamań

  • kruche paznokcie

  • zaparcia

  • nieregularne lub nieprawidłowe rytmy serca

  • lanugo, czyli delikatne, puszyste włosy na ciele

  • zwiększone owłosienie twarzy

Jak rozpoznać anoreksję?

Osoby cierpiące na zaburzenia odżywiania mogą wykazywać pewne zachowania, które mogą zaalarmować otoczenie o problemie z jakim się zmagają. W momencie zauważenia jakichkolwiek oznak warto natychmiast reagować. U pacjentów cierpiących na anoreksję pojawiają się pewne powszechne zachowania, takie jak:

  • ograniczanie ogólnego spożycia jedzenie

  • eliminowanie dużej ilości spożywanych grup pokarmów (np. tłuszcze)

  • nadmierne przejmowanie się wagą, rozmiarem ciała, kaloriami i jedzeniem

  • częste ćwiczenia fizyczne

  • przyjmowanie środków przeczyszczających

  • wywoływanie wymiotów

  • częste ocenianie wagi i rozmiaru swojego ciała

  • mówienie o tym, że jest się "grubym" lub ma się nadwagę

  • zaprzeczanie uczuciu głodu lub unikanie posiłków

  • gotowanie dla innych bez jedzenia

  • wycofywanie się z kontaktów z ludźmi i interakcji społecznych

  • wykazywanie oznak depresji

Przyczyny anoreksji

Jakie są przyczyny anoreksji? Przypisanie wystąpienia anorexia nervosa jednej konkretnej przyczynie jest niemożliwe, jednak istnieją różne czynniki, które mogą wskazywać na zwiększone ryzyko zachorowania.

  1. Czynniki biologiczne

Obecnie trwają badania mające na celu zidentyfikowanie konkretnych wariantów genów związanych z rozwojem anoreksji. Dodatkowo istnieje prawdopodobieństwo, że osoby urodzone z predyspozycjami do perfekcjonizmu, sztywności i wrażliwości częściej zmagają się z anoreksją. Osoby te często wykorzystują te cechy do rozwijania niebezpiecznych restrykcyjnych zachowań związanych z dietą, jedzeniem i ćwiczeniami fizycznymi.

  1. Czynniki psychologiczne

Osoby z wcześniejszymi rozpoznaniami zaburzeń psychicznych są bardziej narażone na rozwój zaburzeń odżywiania. Każde rozpoznanie zaburzeń odżywiania ma unikalny związek z diagnozami współwystępującymi. Anoreksja często współwystępuje z zaburzeniami lękowymi oraz zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi.

  1. Czynniki środowiskowe

Istotną funkcję w rozwoju anoreksji odgrywają ogólno przyjęte ideały piękna, które podkreślają doskonałość i szczupłość sylwetki. Presja społeczeństwa znacząco wpływa na postrzegania ciała, zwłaszcza przez młode osoby. Na większe prawdopodobieństwo zachorowania mają również wpływ osoby z otoczenia, rodzinne przekonania i zwyczaje żywieniowe.

Jak leczyć anoreksję?

Leczenie anoreksji powinno rozpocząć się natychmiast po rozpoznaniu objawów ostrzegawczych. Najczęściej stosowanym leczeniem jest terapia poznawczo-behawioralna. Istotne jest, aby osoba zmagająca się z anoreksją była pod stałą kontrolą psychologa i dietetyka. Badania wskazują, że im wcześniej zostanie podjęta terapia, tym lepsze są długoterminowe wyniki leczenia. Ze względu na to, że najczęściej anoreksja pojawia się w wieku dojrzewania i u młodych dorosłych, każdy, kto ma do czynienia z tą grupą, powinien zwracać uwagę na znaki ostrzegawcze i nie obawiać się prowadzenia rozmów na temat właściwych relacji z jedzeniem, ćwiczeniami i ciałem.

_________________

Autor: Katarzyna Szafraniec