Czekolada – czy to tylko tłuszcz i cukier? Nie do końca! Od wieków czekolada, poza świetnym smakiem, słynęła z wyjątkowych właściwości zdrowotnych. Po pewnym czasie w nauce skupiano się na jej zawartości tłuszczu i wiązano to z występowaniem próchnicy, trądziku, chorób sercowo-naczyniowych, nadciśnienia czy nawet cukrzycy.

Wraz z postępem badań naukowych i odkryciem związków fenolowych w kakao wykazujących potencjał prozdrowotny, czekolada zaczęła ponownie być postrzegana pozytywnie. Obecnie nie ma żadnych wątpliwości, że wpływa ona pozytywnie na procesy starzenia się, regulację ciśnienia krwi, zmniejszenie stresu oksydacyjnego oraz występowania chorób sercowo-naczyniowych. Należy pamiętać, ze im więcej kakao (>60%) tym wyższy potencjał prozdrowotny.

Kakao – jakie ma właściwości zdrowotne?

Kakao jako główny składnik czekolady zawiera duże stężenie nie tylko flawonoidów, ale również katechin tj. epikatechina, katechina i procyjanidyny. Tym samym przewyższa poziom flawonoidów w winie czy herbacie, które również wykazują potencjał prozdrowotny.

Im bardziej gorzka czekolada, tym proporcjonalnie więcej znajduje się w niej kakao a nim - flawonoidów. Mniej także w gorzkiej czekoladzie jest tłuszczu czy cukru. 

Czekolada jest zdrowa – dlaczego?

Gorzka czekolada wykazuje silniejsze działanie prozdrowotne w porównaniu do innych czekolad. Jako ciekawostkę warto dodać, że zawarte  w mlecznej czekoladzie flawonoidy (jest ich mniej) wchłaniają się wolniej przez co zmniejsza się jej potencjał prozdrowotny, a same substancje czynne o wiele słabiej oddziałują na organizm.

Czekolada zawiera również tzw. flawonoidy procyjanidynowe, które porównuje się do tych zawartych w jabłkach.

W czekoladzie występują również związki azotowe oraz wspomniana teobromina czy metyloksantyna (pobudzają one środkowy układ nerwowy i delikatnie rozluźniają mięśnie gładkie).

Czekolada to również dobre źródło składników mineralnych tj. potas, żelazo, miedź, fosfor, cynk czy magnez. Warto również dodać, że czekolada zawiera także zapomniany… kwas walerianowy, który działa tonizująco i redukująco na skutki stresu psychiznego. Kakao zawarte w czekoladzie zawiera również witaminy z grupy B ( B2, B3, B5, B6, B9).

Wpływ czekolady na zdrowie

Wyjątkowe działanie prozdrowotne czekolady przypisuje się występującej w niej katechinie, która wykazuje szereg działań o charakterze:

• przeciwzapalnym i przeciwutleniającym

• przeciwagregacyjnym (poprawa funkcji naczyń krwionośnych)

• zwiększenie produkcji tlenku azotu we krwi

• hipolipemicznym (poprawa, tzn. obniżenie stężenia lipidów we krwi)

• poprawiających wrażliwość tkanek na działnie insuliny

• obniżających ciśnienie krwi

Czekolada NA ODCHUDZANIE?!

Paradoksalnie gorzka czekolada może również przyczyniać się do… redukcj masy ciała (również BMI i obwodu talii). Dzięki składnikom biologicznie czynnym zawartym w czekoladzie, jej włączenie do jadłospisu w ilości ok. 30 g dziennie w okresie od 4 do 8 tygodni pomagało również zmniejszyć markery stężenie insuliny na czczo oraz wskaźniki insulinooporności (HOMA-IR).

Działania prozdrowotne spożycia czekolady obejmuje:

- obniżenie ciśnienia tętniczego krwi

- zmniejszenie ryzyka rozwoju miażdżycy naczyń krwionośnych

- redukcję ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2

- zmniejszenie ryzyka wystąpienia udaru mózgu i wystąpienia depresji

- poprawę funkcji śródbłonka naczyniowego

- poprawia profil lipidowy krwi i regulację stężenie glukozy i insuliny we krwi

- redukcję stanu zapalnego i zmniejszenie insulinooporności

- zmniejszenie wskaźników stresu oksydacyjnego

- poprawia mózgowy przepływ krwi i zmniejsza ryzyko demencji

Gorzka czekolada – czy można jeść dowolnie?

Pomimo, że gorzka czekolada pozytywnie wpływa na zdrowie, należy jednak w niektórych przypadkach zachować ostrożność. Dotyczy to szczególnie osób z refluksem oraz nadwrażliwością na tyraminę i teobrominę. Również w przypadku kamicy czy migreny oraz u osób przyjmujących leki przeciwdepresyjne (inhibitory MAO) należy zachować ostrożność i umiar. 

Przede wszystkim umiar powinny zachować osoby z otyłością, gdyż czekolada może być zgubna jeśli chodzi o kontrolę ilości spożywanych kostek! Tak więc warto ją spożywać, ale w umiarkowanych ilościach. Podczas redukcji może dobrze sprawdzić się jako alternatywa dla słodyczy, możemy ją dodać np. do owsianek, koktajli czy przekąsek. Dzięki temu nie ulegniemy nagłej chęci pojadania słodkiego na redukcji oraz zmniejszymy psychiczny dyskomfort w wyniku zabierania z jadłospisu czegoś słodkiego.

Czekolada – jedz na zdrowie!

Biorąc pod uwagę szereg potencjalnie prozdrowotnych korzyści spożycia czekolady, warto uwzględniać jej obecność w naszych jadłospisach. Należy jednak zachować umiar, gdyż już 100g czekolady zawiera >500 kcal, przez co łatwo stracić kontrolę nad ilością spożywanych kalorii.

Wysoka zawartość związków bioaktywnych w kakao tym m.in. katechin powoduje, że bez wątpienia jej spożycie w umiarkowanych ilościach niesie ze sobą wiele korzyści zdrowotnych dla naszego zdrowia! Warto wybierać czekolady gorzkie i dłużej cieszyć się smakiem i… zdrowiem!