Wiele mówi się o tym, że podjadanie jest złe, głównie w kontekście tycia. Jednakże jest wiele innych powodów, dla których warto ograniczać podjadanie między posiłkami

 

Oczywiście jak wszędzie, również w tym temacie są odstępstwa od reguły. Osoby, u których podjadanie jest wręcz niezbędne, to pacjenci po wycięciu żołądka z przyczyn zdrowotnych lub bariatrycznych. Często u osób starszych, czy też u pacjentów onkologicznych, gdy występuje zmniejszone łaknienie i dyskomfort związany z jedzeniem, zaleca się spożywanie częstszych, mniejszych posiłków. Podjadanie wtedy może być wręcz wskazane. Jednakże te sytuacje i wiele innych powinny być konsultowane ze specjalistą. 

 

W artykule:

  • Podjadanie może utrudniać utrzymanie prawidłowej masy ciała 
  • Podjadanie nie jest korzystne dla glikemii 
  • Podjadanie, a zaburzenia pracy jelit
  • Nie bój się głodu

 

Podjadanie może utrudniać utrzymanie prawidłowej masy ciała

Podjadanie to spożywanie przekąsek między posiłkami. Może być spowodowane wieloma różnymi czynnikami, takimi jak nuda, regulowanie emocji, jedzenie zbyt małych objętościowo lub niezbilansowanych posiłków i wynikającym z tego głodem. Warto zastanowić się czym spowodowane jest to podjadanie i postarać się je ograniczyć.

Spożywanie regularnych pełnych posiłków i uzupełnianie je dodatkowo przekąskami może spowodować ostatecznie spożywanie nadmiernej ilości kalorii. Często przekąskami bywają mało wartościowe, kupione w biegu produkty (np. słodycze, drożdżówki). Jest to nierzadko żywność bogatoenergetyczna, która w małej porcji dostarcza dużo kilokalorii. Dodatkowo nie syci wystarczająco i nie daje uczucia pełności i związanej z tym satysfakcji.

 

Może to prowadzić do rozwoju nadwagi, otyłości i towarzyszącym temu chorób metabolicznych. 

 

Ponadto, podjadanie przyczynia się do utraty kontroli nad ilością spożywanego jedzenia. Pozornie małe przekąski, takie jak banan, cukierek, soczek mogą mieć łącznie sporą ilość kilokalorii. Może ona wywołać nadwyżkę energetyczną i w dłuższej perspektywie spowodować wzrost masy ciała

 

Wiele osób zapomina o tym, że coś podjadało w ciągu dnia, ponieważ jest to ich nawyk i robią to bez refleksji. Może to powodować tycie, czy też problemy z odchudzaniem, które demotywują w walce o pożądaną sylwetkę. Jednak tak samo jak weszło w nawyk podjadanie, tak samo możemy uczynić nawykiem brak podjadania i pełne, regularne posiłki. 

 

Podjadanie nie jest korzystne dla glikemii

Częste spożywanie przekąsek między posiłkami, zwłaszcza bogatych w węglowodany, może prowadzić do gwałtownych wzrostów i spadków poziomu glukozy we krwi, co wpływa negatywnie na energię i samopoczucie

 

Oprócz samopoczucia, takie podjadanie negatywnie wpływa na glikemię. Ciągła stymulacja wydzielania insuliny przez wysokie i częste spożycie glukozy (z węglowodanów) może prowadzić po pewnym czasie do insulinooporności. Jest to stan gdzie komórki organizmu  stopniowo tracą wrażliwość na insulinę i cukier we krwi nie jest efektywnie obniżany. Przewlekle wysoka glikemia i towarzysząca temu oporność na insulinę mogą prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2

 

Z tego powodu w przypadku głodu lepiej sięgnąć po zbilansowany posiłek zamiast wysokowęglowodanowej przekąski. W praktyce - lepiej wybrać np. jogurt z bananem i orzechami zamiast samego banana. Jeśli planujesz zjeść drożdżówkę - lepiej jak popijesz ją wysokobiałkowym skyrem. Spowoduje to, że glikemia nie wzrośnie aż tak gwałtownie, a do tego taki posiłek nasyci Cię na dłużej. 

 

Podjadanie, a zaburzenia pracy jelit

W przerwie między posiłkami zachodzi proces, który określa się wędrującym kompleksem mioelektrycznym (MMC). Polega on na tym, że oczyszczany jest żołądek oraz jelita z resztek pokarmowych, które pozostały tam po posiłku. Jest to ważny proces, gdyż zalegające resztki jedzenia w przewodzie pokarmowym mogą prowadzić do nadmiernego rozrostu bakterii w jelicie cienkim i rozwoju SIBO. Poza tym może to wywoływać inne problemy związane z pracą jelit, zaburzenia mikrobiomu jelitowego oraz przykre dolegliwości gastryczne (zaparcia, biegunki lub wzdęcia).

 

Spożywanie dużej ilości przekąsek, zwłaszcza tłustych i ciężkostrawnych, może prowadzić do problemów z układem trawiennym, takich jak zgaga czy niestrawność. często podjadane przekąski nie należą do tych najbardziej wartościowych. Obciążają dodatkowo przewód pokarmowy, nie dając uczucia sytości i zbyt wielu wartości odżywczych. 

 

Aby zapewnić prawidłową pracę przewodu pokarmowego oraz zdrowy mikrobiom jelitowy warto zadbać o odpowiednią regularność w spożywaniu posiłków. Posiłki powinny być nie częściej niż w odstępie 3-4 godzin. Dotyczy to również drobnych przekąsek, takich jak cukierek, sok, czy nawet kawa z mlekiem lub z cukrem. Nawet przy tak małej przekąsce praca MMC jest zaburzana. Pomiędzy posiłkami można natomiast pić wodę lub ewentualnie herbatę i kawę bez żadnych dodatków. 

 

Nie bój się głodu

Przywykliśmy do tego, że zawsze mamy jedzenia pod dostatkiem. Niekiedy nawet przez cały dzień coś podjadamy i tak naprawdę ani razu nie odczuwamy głodu. Głód uważany jest za coś złego, czego należy jak najszybciej się pozbyć.

 

Głód to fizjologiczna reakcja organizmu spowodowana nie dostarczaniem pokarmu przez określony czas. W momencie głodu wydzielany jest hormon o nazwie grelina, który wzrasta przed posiłkiem. Jego wydzielanie jest potrzebne do odpowiedniego przygotowania przewodu pokarmowego przed spożyciem pokarmu, dzięki czemu ten proces przebiega lepiej. Zatem głód jest nam potrzebny i nie należy się go bać. 

 

Oczywiście nie chodzi o to, by się głodzić nie wiadomo jak długo. Wystarczy robić zalecane 3-4 godziny przerwy (lub czasem dłuższe) między posiłkami i mieć okazję poczuć głód przed kolejnym posiłkiem. Również z tego powodu warto jest ograniczać podjadanie między posiłkami. 

 

Optymalna liczba posiłków w ciągu dnia mieści się w przedziale 3-5. W zależności od trybu życia i stanu zdrowia ta ilość może być różna.