Dieta bez nabiału jest często wprowadzana w wyniku podejrzenia pewnych nietolerancji. Osoby nadwrażliwe na nabiał skarżą się na bóle brzucha, wzdęcia, biegunki czy problemy z cerą. Czy taka dieta jest zasadna nawet, kiedy nie występuje potwierdzona alergia i nietolerancja? Czy eliminacja nabiału z diety poprawia samopoczucie i stan skóry?

Z artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego ludzie wykluczają nabiał z diety?

  • Czy wszyscy powinniśmy wyeliminować nabiał?

  • Jak sprawdzić, czy mam nietolerancję na nabiał?

  • Jak poznać, czy mam nietolerancję laktozy?

  • Czym jest nietolerancja kazeiny?

  • Jak nabiał wpływa na cerę?

Dlaczego ludzie wykluczają nabiał z diety?

Dieta bez nabiału może dotyczyć także stosowania diety bez mlecznej i diety bez laktozowej. Wycofanie z diety białek mleka krowiego ma na celu poprawę ogólnego samopoczucia, a w szczególności zdrowia jelit. Osoby doświadczające reperkusji żołądkowo-jelitowych (bóle brzucha, wzdęcia, gazy, ogólne poczucie dyskomfortu) szukają poprawy funkcjonowania układu pokarmowego właśnie poprzez eliminację źródła problemu.

Czy wszyscy powinniśmy wyeliminować nabiał?

Z nabiału rezygnują osoby nadwrażliwe na laktozę lub takie, które całkowicie jej nie tolerują, a także osoby stosujące dietę wegańską (w której nie spożywa się żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego). Należy jednak pamiętać, że produkty nabiałowe mają sporo zalet, a ich eliminacja jest zasadna tylko w określonych przypadkach.

Czy nabiał jest zdrowy? Mimo poszczególnych skutków ubocznych doświadczanych przez część osób po spożyciu nabiału, jest to wciąż doskonałe źródło wapnia, białka, witamin np. z grupy B, magnezu i potasu, fosforu, cynku, miedzi, czy manganu.

Jak sprawdzić, czy mam nietolerancję na nabiał?

Eliminacja nabiału jest rzeczywiście zasadna, jeśli zdiagnozowano nietolerancję lub alergię na nabiał. Nietolerancja nabiału może wiązać się np. z rzadziej występującą nietolerancją kazeiny, czyli białka znajdującego się w mleku krowim.

Objawy nietolerancji nabiału mogą obejmować biegunki, wymioty, bóle brzucha, wzdęcia czy dawać nawet inne objawy i powodować silniejsze reakcje odpornościowe podobne do alergii pokarmowych (wysypka, pokrzywka, swędzenie, nieżyt nosa, itd.). Test polega na oznaczeniu we krwi stężenia sIgE, które są wytwarzane przeciwko alergenom pokarmowym.

Jak poznać, czy mam nietolerancję laktozy?

Nietolerancja laktozy objawia się często biegunkami, uczuciem pełności w brzuchu, bólem brzucha, wzdęciami, gazami i uczuciem przelewania się w brzuchu. Obserwowane objawy są wynikiem nietolerancji laktozy i wymagają konkretnego działania.

Skąd bierze się nietolerancja laktozy? W organizmie może brakować całkowicie enzymu rozkładającego laktozę, czyli laktazy. Nazywane jest to alaktazją, ale rzadko się ją obserwuje w praktyce klinicznej.

Częściej obserwuje się zmniejszenie aktywności laktazy (pierwotna lub wtórna hipolaktazja), co powoduje szereg niepokojących i nieprzyjemnych objawów. W tym wypadku organizm nieefektywnie rozkłada dwucukier, jakim jest laktoza.

Aby potwierdzić, czy mamy nietolerancję laktozy, wykonuje się specjalny test wodorowo-metanowy. Jest to test oddechowy, gdzie obciąża się organizm dawką >20 g laktozy i mierzy ilość wydychanego wodoru / metanu. Jeśli obserwuje się zaburzenie, występuje fermentowanie i produkcja gazów. Nietolerancję mogą potwierdzić także inne testy, np. badanie krwi.

Czym jest nietolerancja kazeiny?

Dieta bez nabiału może być również wskazana i zasadna w przypadku podejrzeń nietolerancji na kazeinę – białka zawartego np. w nabiale. Osoby doświadczające nie tylko reperkusji żołądkowo-jelitowych, ale również np. wysypki, swędzenia, kaszlu czy innych niepokojących objawów powinny zgłosić się do lekarza w celu diagnostyki w kierunku alergii na białka mleka. Specjalista, w tym wypadku lekarz alergolog, który potwierdzi występowanie np. nietolerancji kazeiny zaleci dietę eliminacyjną, wcześniej zalecając wykonanie odpowiednich testów diagnostycznych.

Alergia jest jednak reakcją o podłożu immunologicznym, gdzie zaangażowany jest układ odpornościowy.

Jak odróżnić nietolerancję laktozy od nietolerancji białka mleka? Poza tym, że niektóre objawy mogą być podobne do tych występujących w przypadku nietolerancji laktozy, to często obserwuje się dodatkowo obrzęk naczynioruchowy, wysypki w różnych częściach ciała czy niebezpieczne duszności. Spożywanie w takim przypadku nawet bardzo małych ilości tych białek np. zawartych w nabiale, może zaszkodzić zdrowiu i być bardzo niebezpieczne.

Jak nabiał wpływa na cerę?

Choć przyczyn trądziku może być wiele (gospodarka hormonalna, przerost bakterii P. acnes, nieodpowiednia pielęgnacja skóry, stan zapalny czy same właściwości mieszków łojowych), to nadmierne wydzielanie łoju przez gruczoły skóry wiązać się może również ze spożyciem i wpływem nabiału.

Badania pokazują, że eliminacja nabiału może być zasadna w przypadku już zaobserwowania zmian skórnych po prowokacji nabiałem. Eliminacja nabiału u niektórych osób rzeczywiście przynosi poprawę cery i zmniejszenie nasilenia występowania nieprzyjemnych białych grudek. Badania wspierają obserwacje, a dzieje się tak przez nasilenie poziomów IGF-1 oraz poziomu insuliny (to jest przyczyną nad reaktywności gruczołów łojowych i zwiększonego wydzielania łoju).

Warto wspomnieć, że niektóre badania oceniające przyczyny problemu jakim jest trądzik negują przyczynę żywieniową. W pewnych obserwacjach nawet mniej niż 10% to czynnik żywieniowy powoduje trądzik. Choć nie jest to duże i szacunki mogą mieć różne skale, to należy pamiętać, że nawet jeśli osoba obserwuje u siebie poprawę stanu skóry po wprowadzeniu próby eliminacyjno-prowokacyjnej i doświadcza poprawy – warto temu przyjrzeć się bliżej.

________________

Autor: Łukasz Jaśkiewicz