Wegańska odżywka białkowa – jaką wybrać?
Dieta wegańska może zmniejszać ryzyko wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych (cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze). Popularność diet roślinnych w sporcie sprawia, że coraz częściej poszukujemy dobrej roślinnej odżywki białkowej.
Odżywki białkowe dla wegan / wegetarian stanowią zamienniki popularnego białka serwatkowego dla osób, które nie spożywają białka zwierzęcego. Najlepsze odżywki białkowe dla wegan nie zawierają również laktozy czy glutenu i mogą być pomocne dla osób z alergiami pokarmowymi. Co zawiera roślinna odżywka białkowa dla wegan i jakie jest najlepsze białko wegańskie?
-
Białko roślinne – jak stosować?
-
Roślinne mieszanki białkowe
-
Białko sojowe
-
Białko grochu
-
Białko konopne
-
Białko brązowego ryżu
-
Roślinna odżywka białkowa – inne dodatki
Białko roślinne – jak stosować?
Zapotrzebowanie na białko u sportowców może się znacznie różnić w zależności od wielu czynników, w tym wieku, poziomu aktywności, wzrostu, wagi, schorzeń i celów treningowych. Większość ludzi zaspokaja swoje zapotrzebowanie na białko poprzez samą żywność, ale osoby o zwiększonych potrzebach lub na restrykcyjnych dietach (takich jak weganie) mogą odnieść korzyści z dodania suplementu białkowego. Nie ma ustalonego górnego tolerowanego poziomu spożycia (UL) dla spożycia białka, ponieważ ryzyko związane ze spożywaniem nadmiaru białka, szczególnie z pożywienia, wydaje się być bardzo niskie dla większości zdrowych osób dorosłych.
Jak przygotować odżywkę białkową? Istnieje kilka sposobów użycia odżywki białkowej, w zależności od preferencji. Najszybszym sposobem jest po prostu zmieszanie jej z wodą lub innym napojem, takim jak mleko roślinne lub woda kokosowa.
Możesz także dodać białko w proszku do koktajlu — spróbuj zmiksować świeże lub mrożone owoce (takie jak banany i jagody) i warzywa (szpinak lub mrożony kalafior), mleko roślinne i lód (jeśli nie używasz mrożonych składników). Eksperymentuj z dodatkami, takimi jak masło orzechowe, chia lub siemię lniane, aby dodać zdrowe tłuszcze i dodatkowe składniki odżywcze. Dodatkowo możesz nawet dodać wegańskie białko do niektórych wypieków, takich jak brownie, naleśniki i gofry lub wymieszać je z płatkami owsianymi.
Roślinne mieszanki białkowe
Jeśli nie spożywacie mięsa, warto wybrać wegańskie białko – jest ono przeznaczone nie tylko dla sportowców, ale również dla osób niezwiązanych ze sportem – jest ono przeznaczone dla wszystkich będących na diecie roślinnej.
Białko składa się z 20 aminokwasów, z czego 9 z nich stanowią tzw. aminokwasy niezbędne (EAA). Organizm nie potrafi ich sam wytworzyć i potrzebuje je syntetyzować z diety. Produkty pochodzenia zwierzęcego zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy i nazywane są pełnowartościowymi białkami. Niektóre produkty roślinne, takie jak soja i komosa ryżowa również należą do grupy pełnowartościowych białek. W większości przypadków jednak w białku roślinnym brakuje jednego lub więcej niezbędnych aminokwasów (najczęściej metioniny, izoleucyny i lizyny). Producenci więc mieszają białka roślinne w celu uzyskania wieloskładnikowych produktów, aby dostarczyć niezbędnych aminokwasów w porcji.
Białko sojowe
To łatwy sposób na włączenie zdrowotnych korzyści soi do swojej diety. Koniecznie przeczytaj etykietę i poszukaj izolatu białka sojowego, który zawiera więcej białka i izoflawonów niż odmiany koncentratu. Białko sojowe to doskonały wybór dla wegetarian lub tych, którzy nie trawią laktozy. Białko sojowe jest jednym z nielicznych kompletnych proszków białkowych pochodzenia roślinnego. Zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, w tym aminokwasy rozgałęzione (BCAA): leucynę, izoleucynę i walinę.
Białko sojowe jest tanie i łatwe w produkcji, dlatego często stosuje się je w produktach pochodzenia roślinnego. Jednak w ostatnich latach białko sojowe jest źródłem kontrowersji, ponieważ wysokie spożycie soi może być związane z zaburzeniami równowagi hormonalnej, zaburzeniami regulacji tarczycy i niektórymi formami nowotworów. Dowody dotyczące bezpieczeństwa soi są nadal bardzo podzielone.
Soja zawiera fityniany, które spożywane w dużych ilościach mogą zmniejszać dostępność składników odżywczych, takich jak żelazo i cynk. Warto również zbadać, skąd pochodzi użyta w produkcie soja, ponieważ znaczna większość jest obecnie modyfikowana genetycznie (GMO).
Białko grochu
Jeśli masz wrażliwy żołądek lub szukasz alternatywy bez nabiału, białko grochu może być dla Ciebie właściwym wyborem. Białko grochu zapewnia dobrą podaż korzystnych aminokwasów, w tym niektórych kluczowych aminokwasów niezbędnych: leucyny, lizyny i argininy. To kolejna alternatywa dla osób, które unikają nabiału, a także tych, które unikają soi i glutenu. Białko grochu ma neutralny smak, jest dobrze rozpuszczalne i jest dobrym wyborem dla osób na diecie wegańskiej lub poszukujących opcji bez GMO.
Białko grochu zyskało na popularności, ponieważ zawiera wszystkie dziewięć niezbędnych aminokwasów i jest doskonałym źródłem BCAA. Białko grochu jest również bogate w żelazo, co jest idealne dla osób stosujących dietę wegetariańską lub wegańską i jest hipoalergiczne. Białko grochu wiąże się ze zwiększonym wzrostem mięśni, zmniejszeniem apetytu i zdrową pracą serca. Zawiera większe ilości sodu niż niektóre inne źródła białka, co należy wziąć pod uwagę, jeśli musisz monitorować spożycie sodu ze względów zdrowotnych. Typowa porcja białka grochu zawiera około 25 gramów izolatu białka (na porcję 30g).
Białko konopne
Proszek białka konopnego jest wytwarzany z nasion konopi, co daje pewne korzyści odżywcze inne niż inne białka roślinne. Podobnie jak soja, nasiona konopi są jednym z niewielu białek roślinnych, które obsługują wszystkie 9 niezbędnych aminokwasów, co czyni je kompletnym źródłem białka.
Jedną wielką zaletą białka konopnego, której nie mają inne opcje roślinne, jest dodatek kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6. Zawiera również błonnik i zdrowe żelazo, potas, wapń i magnez.
Białko konopne jest również mniej przetworzone niż wiele białek roślinnych dostępnych na rynku, co jest świetne, jeśli chcesz spożywać w dużej mierze pełnowartościową dietę. Szejk jest również lekkostrawny i przyswajalny, a także bardzo łagodny dla przewodu pokarmowego. Przy około 15 gramach na 30 g porcji zawiera mniej białka niż białko sojowe lub grochowe i oferuje mniej BCAA niż spożywasz w białku grochowym. Ponieważ nie jest tak przetworzone, konsystencja i smak tego białka są nieco bardziej ziarniste i kredowe niż wiele proszków białkowych, które mogą być odpychające. Inne proszki białkowe pochodzenia roślinnego obejmują komosę ryżową, ciecierzycę, nasiona dyni, nasiona słonecznika lub kombinację, taką jak brązowy ryż, groch, nasiona chia i nasiona lnu.
Białko brązowego ryżu
Ryż brązowy to popularne zboże będące źródłem białka roślinnego. Białko z brązowego ryżu jest lekkostrawne, co czyni je doskonałym źródłem dla tych, którzy mają problemy z trawieniem białka zwierzęcego. Chociaż zawiera wiele niezbędnych aminokwasów, białko z brązowego ryżu nie jest kompletnym źródłem białka. Dlatego ta opcja roślinna jest często postrzegana w połączeniu z innymi źródłami. Ma wyższą zawartość węglowodanów niż inne źródła roślinne i dostarcza witamin z grupy B.
Białko w proszku z brązowego ryżu zawiera wszystkie 9 niezbędnych aminokwasów, jednak niska ilość lizyny sprawia, że jest uważany za niekompletne źródło białka. Zawiera często około 24 gramy izolatu białka na 30g porcji. Brązowy ryż jest dobrym źródłem błonnika i zawiera korzystne mikroelementy, w tym żelazo, wapń i witaminę C. Jest również hipoalergiczny, co czyni go popularną opcją dla osób z alergiami lub problemami żołądkowymi po spożyciu białka serwatki, soi lub grochu, ponieważ nie zawiera laktozy.
Roślinna odżywka białkowa – inne dodatki
Oprócz samego białka roślinnego, taki typ białka może zawierać mieszankę zieleni / zieloną mieszankę (tzw. „greensy”) ze szpinaku, jarmużu, brokułów i lucerny (nie tylko). Często smaki czekoladowe, waniliowe, jagodowe i migdałowe zawierają stewię jako słodzik, a zwykła niesłodzona odmiana nie zawiera stewii. Odżywka białkowa jest doskonałym źródłem żelaza, składnika odżywczego trudnego do zdobycia na diecie wegańskiej. Zawierać może też dodatek witaminy K, cynk, selen, mangan, błonnik, a tak że lepszej jakości organiczne sfermentowane białka grochu czy organiczne białko konopne.
Odżywki białkowe na bazie roślin to szybki i łatwy sposób na dostarczenie organizmowi korzystnego zastrzyku energii i składników odżywczych. Włączenie ich do diety może również zapewnić zaspokojenie dziennego zapotrzebowania na białko bez konieczności uzupełniania pokarmów, których nie lubisz.