Fitoestrogeny w diecie - wpływ na zdrowie oraz jego źródła w jedzeniu
Możesz nie zdawać sobie sprawy, ale z pewnością spora część produktów, które są obecne w Twojej diecie dostarczaj pewnych ilości związków nazywanych fitoestrogenami. Fitoestrogeny działają prozdrowotnie na nasz organizm, z tego względu warto świadomie podchodzić do włączania ich źródeł do codziennej diety.
Czym są fitoestrogeny?
Fitoestrogeny to związki chemiczne naturalnie występujące w roślinach, o właściwościach podobnych do hormonów wytwarzanych przez organizm. Estrogen jest hormonem uwalnianym w organizmie kobiety, który odpowiada za regulację cyklu menstruacyjnego. Za produkcję tego hormonu odpowiedzialny jest układ hormonalny organizmu. Aż do menopauzy estrogen kontroluje miesiączkę u kobiety. Wbrew powszechnemu myśleniu estrogeny to hormony, które występują również u mężczyzn i odgrywają równie ważną rolę co w organizmie kobiety. U mężczyzn estrogeny biorą udział w tak istotnych procesach jak wytwarzanie plemników i kontrolowanie libido, protekcji układu krążenia i układu nerwowego, oraz kształtowaniu kośćca.
Jak działają fitoestrogeny?
Fitoestrogeny imitują estrogen, ponieważ ich struktura chemiczna jest bardzo podobna do struktury naturalnie występującego w organizmie estrogenu. Kiedy fitoestrogeny dostają się do organizmu, receptory estrogenowe organizmu traktują je tak, jakby były estrogenami. Dzieje się tak jedynie wtedy, kiedy w organizmie występuje zbyt mała ilość naturalnie wytwarzanych estrogenów. Właśnie dlatego fitoestrogeny nie są substancjami zaburzającymi gospodarkę hormonalną. Fitoestrogeny nie wiążą się z receptorami estrogenowymi tak silnie jak estrogeny produkowane przez organizm, z tego względu ich działanie może być słabsze.
Fitoestrogeny, a menopauza
Fitoestrogeny mogą być korzystne dla kobiet chcących przywrócić równowagę hormonalną w okresie menopauzy. Podczas okresu okołomenopauzalnego, który jest okresem zanim kobieta osiągnie menopauzę i przestanie miesiączkować, poziom hormonów w jej organizmie będzie się wahać i powodować różne objawy. Czas okołomenopauzalny zazwyczaj rozpoczyna się u kobiety w wieku 40 lat i trwa do menopauzy. Symptomy okołomenopauzalne obejmują:
· uderzenia gorąca
· wrażliwe piersi
· niski popęd płciowy
· zmęczenie
· nieregularne miesiączki
· wahania nastroju
Objawy te mogą być nieprzyjemne i niektóre kobiety stosują hormonalną terapię zastępczą, aby pomóc je kontrolować.
Korzyści wynikające z obecności fitoestrogenów w diecie
Wspomaganie w okresie menopauzalnym
Fitoestrogeny stanowią naturalną alternatywę dla syntetycznych estrogenów stosowanych w hormonalnych terapiach zastępczych.
Zapobieganie osteoporozie
Niedobór estrogenów po menopauzie może wpływać na zdrowie kości i powodować stany takie jak osteoporoza. Hormonalna terapia zastępcza (HRT) może pomóc zaradzić temu problemowi i wzmocnić kości, ale może mieć nieprzyjemne skutki uboczne. Naturalną alternatywą mogą być fitoestrogeny, dostarczane do organizmu poprzez dobór odpowiednich produktów w diecie.
Zwalczanie problemów z miesiączką
Kiedy poziom estrogenu u kobiety spada, może to wpływać na nastrój i poziom energii, a nawet na całkowite zatrzymanie cyklu menstruacyjnego. Udowodniono, że fitoestrogeny dostarczane do organizmu mogą zrównoważyć poziom hormonów i łagodzić tego typu objawy.
Wspieranie zdrowia serca
Fitoestrogeny wspierają pracę układu krwionośnego. Badanie z 2016 roku, przeprowadzone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wykazało, że fitoestrogeny pomogły w leczeniu stanu, który negatywnie wpływa na tętnice, poprawiając zdrowie serca u kobiet po menopauzie.
Rodzaje fitoestrogenów
Fitoestrogeny dzielą się na:
· izoflawony (występujące w soi i innych roślinach strączkowych, takich jak ciecierzyca, fasola mung i alfafa)
· kumestany (występujące w kiełkach lucerny i koniczyny oraz w kiełkujących roślinach strączkowych, takich jak fasola mung i kiełki soi)
· lignany (występujące w siemieniu lnianym, ziarnach i warzywach).
Źródła pokarmowe fitoestrogenów
Produkty sojowe
o tempeh
o fasola sojowa
o tofu
o miso
o napoje sojowe
Ziarna
· owies
· ryż
· jęczmień
· quinoa
· otręby ryżowe
· żyto
· kiełki pszenicy
Nasiona i orzechy
· siemię lniane
· nasiona sezamu
· ziarna słonecznika
· pistacje
· migdały
Rośliny strączkowe
· ciecierzyca
· soczewica
· czerwona fasola
· lucerna
· fasola mung
· groch
_________________
Autor: Katarzyna Szafraniec