S-adenozylo-L-metionina (SAMe) to aminokwas, metionina, połączona z jedną cząsteczką ATP. To substancja występująca naturalnie, już od 1952 roku stosowana z powodzeniem jako suplement diety. Jej zastosowanie jest możliwe jako uzupełnienie terapii przy wielu chorobach ośrodkowego układu nerwowego (CNS) – między innymi depresji czy demencji. Jest źrodłem grup metylowych w metabolizmie każdej komórki człowieka.

 

SAMe w leczeniu depresji

W badaniach monoterapie SAMe wykazywała wyższą skuteczność w leczeniu depresji niż placebo, porównywalną z działaniem trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (imipramina), przy jednoczesnym ograniczeniu skutków ubocznych. W innym badaniu, randomizowanym i z podwójną grupą ślepą, osoby przyjmujące antydepresanty z grupy SSRI oprócz leku przyjmowały SAMe w dawce 2x800mg. Osoby zażywające SSRI razem z SAMe odnotowało znaczną poprawę w stosunku do grupy przyjmującej SSRI z placebo – w 36,1% przypadków stan pacjenta poprawił się (17,6% w grupie z samymi SSRI), a remisję choroby odnotowano u 25,8% badanych (11,7% w grupie kontrolnej)(1). Jak widać, przesłanki dotyczące wpływu SAMe na depresję są bardzo ciekawe, a dotychczasowe obserwacje obiecujące jeśli chodzi o terapię asystowaną lub monoterapię SAMe przy tej chorobie.

 

Ochrona wątroby

Są prowadzone badania w kierunku stosowania SAMe jako substancji pomagającej odbudować wątrobę, ponieważ poziom tej substancji w wątrobie osób chorych na alkoholową marskość wątroby oraz wirusowe zapalenie wątroby jest niższy niż u zdrowych ludzi. W jednym z nich, na grupie ponad 700 osób chorujących przewlekle na dolegliwości wątrobowe i przyjmujących SAMe odnotowano znaczące obniżenie się markerów wątrobowych– bilirubiny i aminotransferazy asparaginianowej – AspAT. Wskazuje to na działanie regenerujące wątrobę i odciążające ją. Jeśli Twój tryb życia obciąża mocno wątrobę to jest to suplement dla Ciebie. Terapia SAMe została nawet zaproponowana jako podstawa medycznego podejścia do lekkich uszkodzeń wątroby, z powodu na znikome skutki uboczne (2).

 

Ochrona stawów

Przy zapaleniu kości i stawów skuteczność działania SAMe jest porównywalna z działaniem popularnych NLPZ (nabumeton, naproksen) za to niesie ze sobą dużo mniej skutków ubocznych niż wymienione leki. Do tego u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów łagodzi dolegliwości bólowe, wynikające ze sztywnienia chrząstek, więzadeł i stawów.

 

Poprawa funkcji mózgu

SAMe poprawia funkcje kognitywne oraz czujność u osób starszych – wszystkie osoby przyjmujące ten suplement przez 60 dni lepiej wypadły na teście MMSE (Mini Mental State Examination). Znacząca poprawa zdolności poznawczych została odnotowana u 4 z 19 osób po 20 dniach i u 13 kolejnych po 60 dniach(5).

 

Działania niepożądane

SAMe to suplement działający na poziomie komórkowym na bardzo wiele procesów zachodzących w naszym ciele, dzięki temu może zachować skuteczność działania przy minimalnych skutkach ubocznych w porównaniu do leków, które są stosowane na te same problemy. Możliwe działania niepożądane to: lęk, pobudzenie, bezsenność, suchość w jamie ustnej, zaburzenia jelitowe, zmniejszenie łaknienia, a także potliwość, zawroty głowy, kołatanie serca i bóle głowy - występują jednak rzadko. Najczęściej jeśli działania niepożądane występują to ograniczają się do nudności i czasowego rozstroju żołądka – w porównaniu do działań niepożądanych choćby leków z grupy SSRI to subtelne efekty.

Podsumowanie

S-adenozylometionina to potężny suplement. Spektrum jego działania jest szerokie, jednak największy potencjał wykazuje jako asystent w terapii schorzeń układu nerwowego jak depresja czy choroba Alzheimera, zachowując przy tym praktycznie brak skutków ubocznych. W czasach, w których ok. 1.5mln Polaków choruje na depresję SAMe to warta wypróbowania szansa monoterapii lub jako asystent przy klasycznych antydepresantach, których skuteczność jest zwiększona dzięki suplementacji. Dodatkowo możemy czerpać profity z działania na regenerację wątroby, stawów oraz układu nerwowego.

 

Bibliografia:

(1) S-adenosyl L-methionine in CNS diseases Marek Krzystanek , Artur Pałasz , Ewa Krzystanek, Irena Krupka-Matuszczyk, Ryszard Wiaderkiewicz , Rafał Skowronek 

(2) Guo T, Chang L, Xiao Y, Liu Q. S-adenosyl-L-methionine for the treatment of chronic liver disease: a systematic review and meta-analysis. PLoS One. 2015 Mar 16;10(3):e0122124. doi: 10.1371/journal.pone.0122124. PMID: 25774783; PMCID: PMC4361566. 

(3) S-Adenosylmethionine in the treatment of osteoarthritis

Review of the clinical studies Carlo di Padova M.D.

(4) Kim J, Lee EY, Koh E-M, et al. Comparative clinical trial of S-adenosylmethionine versus nabumetone for the treatment of knee osteoarthritis: An 8-week, multicenter, randomized, double-blind, double-dummy, Phase IV study in Korean patients. Clin Ther. 2009;31(12):2860-

(5)Effects of S-adenosyl-L-methionine on cognitive and vigilance functions in the elderly, Diego Fontanari, Carmine Di Palma, Gloria Giorgetti, Francesco Violante, Michele Voltolina

(6) Sharma A, Gerbarg P, Bottiglieri T, Massoumi L, Carpenter LL, Lavretsky H, Muskin PR, Brown RP, Mischoulon D; as Work Group of the American Psychiatric Association Council on Research. S-Adenosylmethionine (SAMe) for Neuropsychiatric Disorders: A Clinician-Oriented Review of Research. J Clin Psychiatry. 2017 Jun;78(6):e656-e667. doi: 10.4088/JCP.16r11113. PMID: 28682528; PMCID: PMC5501081.

 

_______________

Autor: Szymon Żuk