Czy wiesz, że każdego dnia może nam wypadać nawet ponad 100 włosów? O ile taka ilość nic nie obrazuje, to „nadmierne wypadanie włosów” (określanie nieco subiektywnie), co zauważają kobiety np. podczas czesania czy prysznica – budzi już obawy i pewien niepokój. O włosy dbają zwykle szczególnie kobiety, ale okazuje się, że także dla wielu mężczyzn wypadające włosy to powód do zmartwień. Co więc robić, aby zmniejszyć wypadanie włosów?



W artykule:

  • Genetyka i hormony – zaakceptować czy walczyć?

  • Zbadaj się – możesz mieć niedobory pokarmowe

  • Stosujesz nowe leki? Sprawdź to!

  • Stresujesz się – naucz się zarządzać stresem

  • Latami zapominasz o antyoksydantach?

  • Nie zwracasz na to uwagi? Zobacz!



Wypadanie włosów może mieć różne przyczyny – od dziedziczności (genetyka) i problemów hormonalnych, przez niedobory pokarmowe, problemy z wchłanianiem (mogące mieć przyczynę w układzie pokarmowym), stres, nieprawidłowe techniki dbania o włosy, po poważne problemy ze zdrowiem. Inne zmiany mogą być spowodowane ciążą, porodem, menopauzą, problemami z tarczycą czy zaburzeniami odżywiania.

Problemy z włosami mogą dotyczyć:

  • cofania się linii włosów („wyższe czoło”; łysienie czołowe włókniejące),

  • przerzedzenia na obszarze czubka głowy, okrągłe i niejednolite łysiny,

  • nagłego wypadania włosów (mycie, problemy z odżywieniem, deficyty kaloryczne i jakościowe wynikające z diety),

  • wypadania włosów z całego ciała czy samego procesu związanego z łuszczeniem się skóry (np. grzybica, łuszczyca).



Genetyka i hormony – zaakceptować czy walczyć?

Wypadanie włosów (łysienie) może dotyczyć tylko skóry głowy lub całego ciała i występować tymczasowo lub trwałe. Jest to rezultat dziedziczności, zmian hormonalnych, schorzeń lub normalnej części procesu starzenia. Każdy może stracić włosy na głowie, ale zwykle częściej występuje to u mężczyzn.

Łysienie zazwyczaj odnosi się do „nadmiernego wypadania włosów” ze skóry głowy. Dziedziczne wypadanie włosów z wiekiem jest najczęstszą przyczyną łysienia. Niektórzy ludzie ukrywają łysinę i decydują się na różne zabiegi odnowy włosów. Inni tuszują łysienie fryzurami, makijażem, czapkami. Cel jest jeden – aby łysienie nie było widoczne.

Wyróżniamy stan nazywany łysieniem androgenowym / łysieniem typu męskiego i łysienie typu żeńskiego. Zwykle pojawia się stopniowo – według przewidywalnych schematów. Jakich? Tzw. cofnięta linia włosów i łysiny (u mężczyzn) oraz przerzedzenie włosów (na czubku głowy u kobiet). Łysienie androgenowe jest częstym zaburzeniem wypadania włosów, które dotyka mężczyzn już nawet po 30-40 rż, z kolei 80% mężczyzn w >80 rż łysieje znacząco. Łysienie zaczyna się małymi przerzedzeniami włosów, co silnie wiąże się z androgenami. Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn powoduje to niższą samoocenę, mniejszą pewność siebie, budzi też niepokój.



Zbadaj się – możesz mieć niedobory pokarmowe

Żelazo, cynk, niacyna, kwasy tłuszczowe, selen, witamina D, kwas foliowy, biotyna deficyty tych składników mogą wpływać na wypadanie włosów. Ważne zrobić badania i wybrać się do dietetyka, aby ocenić jakość żywienia, kilokalorie, itd. Toczący się w organizmie stan zapalny może być wynikiem problemów z układem pokarmowym i gospodarką żelaza (w tym niska ferrytyny, podniesione CRP). Częsty i obserwowanym w praktyce problemem jest właśnie gospodarka żelaza oraz zaburzenia odżywiania (a nawet restrykcyjne diety odchudzające), gdzie występują deficyty energetyczne i odżywcze.

Problem może stanowić także alergia lub nietolerancja, dotycząca funkcjonowania jelit. Nierzadko występują także choroby autoimmunologiczne. Dla przykładu, łysienie plackowate jest związane z układem odpornościowym i powoduje niejednolite wypadanie włosów (ale także infekcje skóry głowy, takie jak grzybica) i zaburzenie wyrywania włosów zwane „trichotillomanią” (problem natury psychicznej).

Łysienie androgenowe (AGA), łysienie telogenowe (TE) to 2 powszechne rodzaje wypadania włosów. Badania pokazują, że uzupełnienie diety w witaminę D może złagodzić objawy. Jeśli pacjent z AGA lub TE ma niski poziom żelaza (częściej u kobiet), zaleca się również suplementację. Pacjenci z niedoborem żelaza powinni również upewnić się, że ich ilość dostarczanych antyoksydantów jest prawidłowa (witamina C i inne antyoksydanty). Warto wybrać się nie tylko do dietetyka, ale skorzystać z szerokiego pakietu badań dostępnych na komercyjnym rynku. Lepiej bowiem zapobiegać niż leczyć.



Stosujesz nowe leki? Sprawdź to!

Wypadanie włosów może być skutkiem ubocznym niektórych leków, stąd warto zastanowić się, czy nie pojawiała się dodatkowa farmakologia. Często wdrażanie nowych leków, modyfikowanie dawek czy ogółem wprowadzanie leku, może powodować tymczasowe (lub stałe) wypadanie włosów. Zapalenie stawów, depresja, problemów z sercem, dna moczanowa, wysokie ciśnienia krwi – to tylko niektóre popularne, możliwe choroby, przy których warto przeanalizować farmakologię.



Stresujesz się – naucz się zarządzać stresem

Bardzo stresujące wydarzenia mogą wpłynąć na gorszą kondycję włosów i tymczasowe wypadanie włosów. Jednak permanentny stres całkiem silnie może wpłynąć na sukcesywne (nie tylko siwienie), ale także stopniowe, nasilone wypadanie włosów. Emocjonalny szok i stres może wpłynąć na gorszą kondycję całego organizmu, stąd warto rozważyć przy takich problemach wszelkie techniki relaksacji, odpoczynek czy skorzystać z pomocy bliskich osób i specjalistów. Umiejętne zarządzanie stresem to równie ważny aspekt życia jak zdrowie fizyczne – są to „naczynia połączone”, wzmacniające szeroko pojęte zdrowie.



Latami zapominasz o antyoksydantach?

W badaniu endogennych enzymów antyoksydacyjnych i peroksydacji lipidów w skórze głowy ludzi wykazano, że w skórze głowy pacjentów łysiejących występuje także nadmierne wytwarzanie wolnych rodników tlenowych. Zbyt niska podaż antyoksydantów wraz z dietą może sprawić, że kondycja włosów pogorszy się, co ma związek z łysieniem. Dietetyczne przeciwutleniacze odgrywają niezwykle ważną rolę we wzmacnianiu endogennego systemu przeciwutleniającego włosów. Już dziś rozważ włączenie antyoksydantów do diety. W żywności znajduje się nawet >8000 różnych aktywnych antyoksydantów – dbaj o podaż owoców, warzyw, ziół (także adaptogeny), przypraw (kurkuma, cynamon, imbir, kakao, itd.), płynów (zielone herbata z EGCG, czerwone wino z resweratrolem, kombucha). Dbaj też o nawodnienie – to kosmetyka od wewnątrz!



Nie zwracasz na to uwagi? Zobacz!

Szarpanie włosów przy rozczesywaniu, długie ich układanie, przygotowanie nowych fryzur, plecenie warkoczy, zbyt silne związywanie włosów – to także możliwe przyczyny utraty włosów. Łysienie trakcyjne to postać mechaniczna łysienia, związana z oddziaływaniem mechaniki na włosy, a to osłabia ich powiązania ze strukturą przy skórze (pojawiają się zaczerwienienia, stany zapalne, guzki, wrażliwość na dotyk).

Długo korzystasz z lokówki, suszarki czy innych sprzętów, a może robisz trwałą – to kolejne potencjalne przyczyny. Z włosami obchodź się ostrożnie i używaj dobrej jakości kosmetyków! Pamiętaj również o tym, by lepiej dobierać sprzęty do fryzur (gumki, spinki do włosów i warkocze).



Źródła:

  1. Al Aboud AM, Zito PM. Alopecia. 2023 Mar 7. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan

  2. Guo EL, Katta R. Diet and hair loss: effects of nutrient deficiency and supplement use. Dermatol Pract Concept. 2017 Jan 31;7(1):1-10

  3. York K, Meah N, Bhoyrul B, Sinclair R. A review of the treatment of male pattern hair loss. Expert Opin Pharmacother. 2020 Apr;21(5):603-612

  4. Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019 Mar;9(1):51-70

  5. Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019 Mar;9(1):51-70. doi: 10.1007/s13555-018-0278-6. Epub 2018 Dec 13